De essentie: Lula heeft beloofd een einde te maken aan de verwoesting van het Amazonewoud, die onder zijn voorganger Jair Bolsonaro tot het hoogste punt in 15 jaar is gestegen. Ook wil de Braziliaan de inheems bevolking in het gebied, die wordt bedreigd door de illegale en gewelddadig mijnbouw van criminele organisaties, beter beschermen.

• In een nieuw wetsvoorstel, dat is ingezien door Reuters, worden nieuwe regels voorgesteld voor de aankoop, verkoop en het vervoer van goud.
  • Het voorstel zou de steun genieten van de Braziliaanse mijnbouwlobby Ibram. 
• Momenteel moet goud uit het Amazonegebied met papieren bewijzen worden aangeboden aan financiële makelaars die door de centrale bank van Brazilië worden gereguleerd. Mijnwerkers moeten ten alle tijden documenteren waar het goud specifiek is gevonden voordat het kan worden verkocht. Het blijkt voor makelaars echter onmogelijk om dergelijke controles uit te voeren in het reusachtige woud.
• Al langere tijd groeide het besef dat het huidige gebrek aan transparantie rond de aankoop van goud bijdraagt tot illegaliteit. Om die reden introduceerde de regering een nieuw elektronisch systeem dat toezicht moet houden op de transacties van goud, waaronder elektronische ontvangstbewijzen.
• Op het nieuwe ontvangstbewijs, in het Portugees “nota fiscal” genoemd, moeten voortaan de naam en het fiscaal nummer van de verkoper, de mijn waar het goud is gewonnen en het vergunningsnummer van de mijn worden vermeld.
• Hoe het controlesysteem exact vormgegeven zal worden is nog niet bekendgemaakt.

Serieus personeelstekort

• Het nieuwe betalingsbewijs zou een effectief instrument kunnen zijn om de illegale mijnbouw in het uitgestrekte Amazonegebied, ter grootte van West-Europa, te bestrijden.
• De Braziliaanse toezichthouder van de mijnbouwsector zei begin deze week dat het illegale mijnbouw door een serieus personeelstekort niet kan controleren. Het agentschap zei zelfs niet over de middelen te beschikken om de stapels papieren ontvangstbewijzen van makelaars die goud kopen te controleren.

Centrale bank weet niet wanneer goud illegaal is

• Ongeveer de helft van de 100 ton goud die jaarlijks door Brazilië wordt geproduceerd, zou illegaal worden gewonnen en witgewassen door financiële tussenpersonen, aldus de lobbygroep van de mijnbouwindustrie Ibram.
  • De situatie is zo erg, zegt Ibram, dat zelfs de centrale bank niet weet of het goud dat zij koopt legaal of illegaal is.
  • De lobbygroep dringt daarom al langer aan op de invoering van elektronische facturen om een einde te maken aan de illegale goudhandel.

Medische noodsituatie

• Het Yanomami volk leefde in bijna volledig isolement tot aan de jaren 80, toen er in hun gebied goud werd gevonden. In de decennia na deze ontdekking trokken in totaal zo’n 40.000 illegale mijnwerkers naar het gebied, waarbij ze ziekten als tuberculose en malaria verspreidden en rivieren vervuilden met kwik in hun zoektocht naar rijkdom.
• Eerder dit jaar in januari verklaarde het Braziliaanse ministerie van Volksgezondheid een medische noodsituatie in het gebied. In de afgelopen vier jaar van het presidentschap van Bolsonaro, dat volgens Lula de illegale mijnbouwactiviteiten en de daaruit voortvloeiende humanitaire noodsituatie actief negeerde, zijn naar verluidt zo’n 570 kinderen gestorven aan ondervoeding en te voorkomen ziekten.

(as)