In Washington DC heeft de Amerikaanse president Joe Biden vannacht zijn eerste State of the Union gegeven. Dat is een jaarlijkse toespraak waarin de president de leden van het Amerikaanse Congres (het Huis van Afgevaardigden en de Senaat) informeert over de staat van het land. Hij maakt ook zijn plannen en politieke doelstellingen voor het komende jaar bekend. De toon van de speech is vrijwel altijd optimistisch en motiverend.
In de aanloop naar de State of the Union (in de VS veelal afgekort als SOTU) wordt op de Amerikaanse kabelnetwerken volop gespeculeerd over de inhoud van de speech. Dat was dit jaar niet anders. De vraag die daarbij werd gesteld was vooral welke boodschap Biden zou hebben voor zijn Russische ambtsgenoot Poetin. Exact een week geleden ontketende die de eerste oorlog op Europees grondgebied sinds W.O. II. Insiders wisten te vertellen dat Biden het Poetingedeelte tot drie keer terug had herschreven. Verschillende vrouwelijke leden van het Congres waren voor de gelegenheid in blauw en geel gekleed. Dat zijn de kleuren van de Oekraïense vlag. Anderen hadden zo’n vlaggetje op hun kledij bevestigd.
Een tirade tegen “de dictator Poetin”
Biden begon met een tirade tegen “de dictator” Vladimir Poetin. Onder luid applaus van Osana Markarova, de Oekraïense ambassadrice in de VS, die naast Bidens vrouw Jill had plaatsgenomen. Hij spaarde zijn lof voor de moed van president Volodimir Zelensky en de Oekraïners niet. Biden herhaalde het belang van de Navo en verweet Poetin een totaal foute inschatting van de weerbaarheid van de Verdragsorganisatie te hebben gemaakt. “Vrijheid zal het altijd halen van tirannie.”
“Poetin heeft zich geïsoleerd van de rest van de wereld. Op een manier waarop dat nooit eerder het geval was. Vanavond zeg ik tegen de Russische oligarchen en leiders: No more! En ik meen het.” We gaan achter jullie aan en zullen al jullie valselijk verworven eigendommen afnemen. Jullie hebben er geen idee van wat jullie te wachten staat.” Biden kondigde aan de Russische economie zwaar te zullen treffen, maar zei ook dat de rest van de wereld geduld moet hebben, want dat het conflict een tijd zal aanslepen.
Na de pandemie: Build Back Better
Het tweede deel van de speech ging over de gevolgen van de pandemie die meer dan 2 jaar heeft geduurd. Vooral de prijsstijgingen van voedingsproducten die door miljoenen Amerikaanse gezinnen worden gevoeld, blijven een bron van bezorgdheid, aldus Biden. Hij kondigde meer hulp aan voor zijn zwaarst getroffen landgenoten. Hij benadrukte de sterkte van de Amerikaanse economie, die sinds het begin van de pandemie 6,5 miljoen nieuwe jobs heeft gecreëerd.
Biden dankte ook zijn Republikeinse tegenstanders voor het goedkeuren van zijn “Build Back Better”-plan. Dat reserveert honderden miljarden dollars voor de vernieuwing en reparatie van de Amerikaanse infrastructuur. Met name laadpalen voor elektrische voertuigen, snelwegen en bruggen. Al dat geld moet besteed worden aan producten en goederen van Amerikaanse makelij, benadrukte Biden. “Buy American” is daarbij het motto. Ook de terugkeer van grote Amerikaanse namen als Intel, Ford, GM en andere producenten naar de VS werd een aantal keer vermeld. Wat de aanwezigen ertoe bewoog de speech te onderbreken onder het roepen “USA, USA, USA”.
Hogere belastingen voor rijken en bedrijven
Biden vroeg het Congres daarna medewerking om de kosten voor ziektezorg, geneesmiddelen woonzorgcentra en kinderopvang naar beneden te halen. Dat moet o.a. gefinancierd worden door bedrijven en rijke Amerikanen meer te gaan belasten. Gezinnen die minder dan 400.000 dollar per jaar verdienen blijven gevrijwaard.
De president schakelde daarna over op de vooruitgang die gemaakt is in de strijd tegen Covid-19, waarbij Amerikanen stilaan maar zeker opnieuw hun oude gewoontes kunnen opnemen. Hij benadrukte het belang van vaccinatie, tests en maskers, die veelal gratis kunnen worden bekomen. Biden vermeldde ook dat het land voorbereid is op nieuwe varianten. Hij riep zijn landgenoten op de strijdbijl tussen gevaccineerden en niet-gevaccineerden op te geven en vooruit te kijken.
Biden kreeg zelfs applaus van de Republikeinse aanwezigen toen hij initiatieven aankondigde om de politiediensten beter te financieren. Tegelijkertijd herhaalde hij zijn vraag om de bestaande wapenwetten uit te breiden en te verstrengen.
Nieuwe kandidaat voor het Hooggerechtshof
Biden bedankte opperrechter Stephen Breyer, die recent zijn vertrek aankondigde en herhaalde zijn vraag aan de Senaat om de vrijgekomen plek aan het Hooggerechtshof toe te kennen aan de kandidaat van zijn keuze: Ketanji Brown Jackson. Met de nominatie maakte Biden een verkiezingsbelofte waar. Hij had immers beloofd om de weg richting het Hooggerechtshof vrij te maken voor een zwarte vrouw.
Sociale mediaplatforms
Opgemerkte gaste in het publiek was Frances Haugen, de vrouw die vorig jaar de misstanden bij Facebook aan het licht bracht, en haar strijd tegen de mistoestanden bij sociale media verderzet. Biden zei: “We moeten sociale mediaplatforms verantwoordelijk houden voor het nationale experiment dat ze uit winstbejag op onze kinderen uitvoeren.””Het is tijd om de privacybescherming te versterken; gerichte reclame op kinderen te verbieden; van techbedrijven te eisen dat ze stoppen met het verzamelen van persoonlijke gegevens over onze kinderen.” De berisping van sociale media platforms kreeg applaus van zowel Democraten als Republikeinen.
(evb)
