Opdat België de klimaatdoelstellingen zou halen, moeten bedrijfswagens worden afgeschaft. Dat oppert François Gemenne, een Belgisch specialist in milieugeopolitiek en docent aan de roemruchte Sciences Po in Parijs.

Gemenne deed zijn uitspraken in een programma op de radiozender DH Radio. Hij hekelde met name het laksisme van de Belgische regering in het licht van de klimaatbeloftes. Steen des aanstoots is het transportbeleid van ons land.

Pijnpunten

“Het vervoer is duidelijk de sector in België die het traagst koolstofarm wordt”, aldus Gemenne. “Daar hebben wij de meeste moeite om de doelstellingen te halen. Er is één schuldige (…): bedrijfsauto’s. Ik vind dat ze afgeschaft moeten worden.”

Volgens Gemenne spoort de maatregel gebruikers aan om meer te rijden omdat ze de brandstofkosten niet zelf hoeven te bekostigen. Het openbaar vervoer zal op die manier altijd duurder blijven dan de wagen die door de werkgever betaald wordt, betoogde Gemenne. Deze vorm van oneerlijke concurrentie is de reden waarom de klimaatspecialist vindt dat het voordeel definitief de prullenbak in mag.

Het alternatief voor bedrijfswagens is het openbaar vervoer. Maar ook dat wordt door Gemenne gezien als een pijnpunt, veroorzaakt door wanbeleid. Er is de hortende dienstverlening, maar ook de beperkte toegang tot het openbaar vervoer. Zo hebben, vooral in het zuiden van het land, maar weinig mensen toegang tot een treinstation.

“In België is er een reëel probleem met een ondermaats aanbod van openbaar vervoer, terwijl de bevolkingsdichtheid van het land ons ertoe zou moeten aanzetten de meest efficiënte vervoersnetwerken van Europa te hebben”, klonk het.

Vooruitgang met Groen aan de macht?

Is er dan geen hoop op vooruitgang? Maakt het feit dat ecologisten intussen enkele politieke sleutelposities bekleden dan niets uit? “Zij kunnen niet langer zeggen dat zij de hefbomen van de macht niet in handen hebben. Zij hebben alle belangrijke ministeries (…): vervoer, mobiliteit, energie, klimaat en biodiversiteit. (…) Als zij het niet goed aanpakken, zal het een enorme collectieve mislukking zijn”, beklemtoonde de expert.

Ook met de Groenen die de touwtjes in handen hebben, stelt de specialist zich dus vragen bij de haalbaarheid van de Belgische energietransitie. Ideaal zouden we onze CO2-uitstoot tegen 2030 met 40 procent moeten verminderen. Het enige jaar waarin dit traject gerespecteerd werd, was in 2020: door de lockdowns omwille van de coronacrisis. “Om de doelstelling (van 2030, red.) te bereiken, betekent dit in België een onmiddellijke stopzetting van de bedrijfsauto’s”, concludeerde Geminne nogmaals.

Vraag is maar of de bedrijfswereld dat zomaar ziet zitten. Een recente enquête door het Arval Mobility Observatory maakte het een en ander duidelijk op dat vlak. Zo zou 93 procent van de Belgische bedrijven zijn bedrijfswagenpark willen behouden of uitbreiden. De navraag werd gedaan bij ruim driehonderd fleetmanagers van Belgische bedrijven uit diverse sectoren en van verschillende omvang.

Naast de werkgevers zijn ook de werknemers niet bepaald happig op een afschaffing van het voordeel. Zo bleek uit een mobiliteitsstudie van Securex uit 2019 dat maar liefst 59 procent van de Belgische werknemers zegt van werk te veranderen indien de werkgever geen wagens meer aanbiedt.

Fiscaliteit

Gemenne is niet de eerste die pleit voor de onmiddellijke afschaffing van de bedrijfswagens. Hij is evenmin de eerste die bij zijn pleidooi het fiscale aspect uit het oog verliest. De torenhoge belastingen op arbeid in ons land gelden immers als grootste reden voor het bestaan van die bedrijfswagens.

“De bedrijfswagen is niets meer dan een fiscaal manoeuvre om te ontsnappen aan de hoge belasting op arbeid die de werknemers letterlijk verplettert”, schrijft de site Go Car. Een grondige hervorming van zowel het openbaar vervoer als het belastingsysteem is iets waarmee iedereen gediend zou zijn, menen daarom verschillende analisten die dicht bij de bedrijfswereld staan.

(mah)