België stelde de ambities van het EU-voorzitterschap voor. Daarbij geen grote verklaringen of “toeters en bellen”.
- Vanmorgen stelde de federale regering al hun ambities en plannen voor, over het EU-voorzitterschap vanaf 1 januari. In werkelijkheid gaat het over het voorzitterschap van de Europese Raad, het orgaan van alle bevoegde ministers van de lidstaten van de EU. Dat komt telkens ad hoc bijeen met de bevoegde ministers, op hun thema. Er is dus een Raad voor Landbouw bijvoorbeeld, of voor Energie. Dan is het aan de Belgische ministers om die voor te zitten, waarbij de regio’s onderling moeten afspreken hoe ze dat regelen.
- Er zijn twee uitzonderingen: de bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU, die over het gezamenlijke buitenlands beleid moeten gaan, wordt getrokken door de EU-chef van diplomatie, Josep Borell. En de Europese raad van de staatshoofden is uiteraard aan Charles Michel: hij is nog tot november daar de baas, premier Alexander De Croo gaat hem niet in de weg lopen.
- “Wij hebben echt dat EU-voorzitterschap niet nodig om de premier nog meer in de spotlights te zetten, voor een kiescampagne”, zo strijdt men op de Zestien ook elke electorale motivatie af. “Als hij gewoon zijn werk doet, zal hij al meer dan genoeg aandacht krijgen, zo werkt het nu eenmaal.”
- Dat voorzitterschap duurt 6 maanden: tot 1 juli 2024 dus. Maar in praktijk zijn het de eerste vier maanden die tellen: daarna gaat het Europees Parlement op slot en ook de Europese Commissie op een laag pitje. In juni ‘24 zijn er immers Europese verkiezingen.
- In die eerste vier maanden wil België vooral proberen om zo veel mogelijk wetgevende initiatieven van de EU nog af te ronden: die zijn altijd een samenspel van de Commissie, het Europees Parlement én die Europese Raad. Het voorzitterschap (en vooral de diplomaten van dat land) dat wisselt, speelt dan een cruciale rol in de onderhandelingen tussen die drie entiteiten.
- In dit geval is het Willem van de Voorde, de EU-ambassadeur van België, die een pak cruciale meetings van de 27 landen en hun ambassadeurs in Brussel zal moeten trekken, en daar consensus proberen zoeken. Overigens werkt men daarbij altijd in ‘trio’: het land dat net voorzitter was én het land dat erna voorzitter wordt, werken mee. In dit geval is Hongarije na België aan de beurt: het is dus met de Spanjaarden en de Hongaren dat België aan de kar moet trekken.
- “Wij hebben een reputatie op dat vlak, van dealmakers te zijn. Andere landen verwachten dus wel wat van ons, na het wat chaotische Spaanse voorzitterschap: daar waren er verkiezingen en een nieuw kabinet, net tijdens hun zes maanden”, zo zegt een hoge regeringsbron.
- Daarbij wil Vivaldi dus vooral toch ook “werken”, in plaats van “grote verklaringen of toeters en bellen”, zo is te horen. “We moeten het concreet maken, met bijvoorbeeld een deal over migratie”, zo stelt een Vivaldist.
- Het is de traditie dat het land dat de EU leidt, ook allerlei informele toppen en vergaderingen belegt in het thuisland. Er zijn al een pak meetings gepland, ook buiten Brussel. Er zijn 23 informele raden gepland, waarvan er 14 in Brussel zullen doorgaan, zo stelt Le Soir. Hoofdplek is wel het Egmontpaleis: daar gaan traditioneel alle grote diplomatieke meetings van België door.
- België nam ook een pak extra mensen in dienst om alles in goede banen te leiden: de EU-representatie van België ging van 150 man personeel naar 250 man, van wie velen tijdelijke contracten. Dat alleen al kost 30 miljoen euro. Het totale budget van het EU-voorzitterschap is op 100 miljoen euro begroot.