Als het regent in Parijs, druppelt het in Brussel. En dus laat minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR) aan Belga weten dat het nieuwe militaire pakt tussen Australië en de VS, met de UK als aanhangwagen, een “donderslag bij heldere hemel” was, en dat het “een wake-up call moet zijn voor Europa, zodat we meer met één stem spreken en krachtiger kunnen optreden.”
- Wilmès doet die uitspraken in de marge van de opening van de VN, traditioneel in New York eind september. Meestal wordt daar een pak media uitgenodigd, maar door Covid blijft dat erg beperkt dit jaar.
- Verrassend is die houding van België, toch kritisch ten opzichte van de VS en Australië dus, eigenlijk niet: Frankrijk is al dagen in rep en roer over de deal. Met name omdat het zo een bestelling van Australië, dat voor miljarden euro’s aan Franse onderzeeërs zou kopen, door de neus zag geboord. De Franse duikboten zijn door dieselmotoren aangedreven, de Amerikanen beslisten nu om de Australiërs uit te rusten met nucleaire duikboten: meteen een veel forser instrument om in het gebied van de Stille Oceaan en de Zuid-Chinese zee een antwoord te bieden aan de Chinese dreiging.
- Maar Emmanuel Macron en zijn regering pikten dat “verraad” niet, spreken al dagen forse taal aan het adres van de VS, en maanden hun Europese partners aan zich ook uit te spreken tegen het pact. Uiteraard sprong Charles Michel, de voorzitter van de Europese Raad, en een vertrouweling van Macron, in de dans: hij sprak van een “gebrek aan loyauteit”, van de kant van de VS.
- De EU heeft nu aan Washington gevraagd om “meer duidelijkheid te bieden”, “om beter te begrijpen wat de intenties zijn achter deze zet”. Vraag is of dat allemaal veel indruk maakt op de Amerikanen, die ook onder Joe Biden duidelijk niet radicaal afwijken van de politiek die Donald Trump introduceerde: America First. En daarbij is China de nieuwe, duidelijke vijand. Bestellingen bij Franse scheepsbouwers zijn daarbij collatoral damage.