Na een maand intensief strijden op, rond en onder de terreinen van staalgigant Azovstal, worden de laatste 260 overblijvers geëvacueerd door Oekraïne. Ze laten een kapotgeschoten fabriek achter, maar tevens ook het laatste verzet in Marioepol.

De verdediging van Azovstal was in de loop van de afgelopen weken uitgegroeid tot een symbool voor de Oekraïense weerstand. Een duizendtal soldaten en honderden burgers, zochten, toen Rusland bijna heel Marioepol veroverde, hun toevlucht tot de fabrieksterreinen van Azovstal. Dit 7 hectare grote gebied bevat kantoorgebouwen, fabriekshallen en een massa aan rangeersporen, maar ook een zeer groot ondergrond complex. Onder de grond zouden zich drie verschillende galerijen bevinden met in totaal 36 nucleaire bunkers en een twintigtal kilometer aan tunnels en gangen.

Hier hielden de Oekraïense soldaten week na week stand. Rusland bestookte de site onophoudelijk met bommen, waardoor geen enkel gebouw nog recht stond en zelfs enkele ondergrondse bunkers inzakten. Het Azovstalverzet werd een ondergrondse guerrillastrijd, tussen steeds minder Oekraïners en zo’n 10 Russische gevechtsgroepen.

Levens redden

In een videoboodschap, opgepikt door verschillende westerse media, laat de Oekraïense president Volodymyr Zelensky weten dat het een moeilijke beslissing was om de strijders daar weg te halen. “We hopen dat we de levens van onze jongens redden, er zijn er bij die zwaargewond zijn (53 man, red.) en medische verzorging krijgen.

De 53 zwaargewonde strijders werden overgebracht naar een hospitaal in Novoazovsk. 21 anderen werden naar Olenivka gebracht, een dorp in handen van Rusland. Zij worden later geruild door Russische krijgsgevangenen.

Volgens de Oekraïense regering hebben de Azovstalstrijders “hun missie vervuld”. Die leek van in het begin eigenlijk al duidelijk: zo lang mogelijk stand houden, zodat Rusland ook hier soldaten moest inzetten. Daarna werd het ook een symbolische prijs om niet te plooien voor de Russische oorlogsmachine.

In een statement van het Oekraïense ministerie van Defensie werden de strijders in de fabriek helden genoemd. Ook Zelensky deelde die mening, en zei: “Oekraïne heeft Oekraïense helden nodig.”

(jvdh)