Mensen die zich lange tijd in gewichtloze toestand bevinden, hebben meer moeite met het herkennen van emoties bij anderen en kampen met verminderde cognitieve prestaties. Dat blijkt uit een Amerikaanse studie. 

Een groep van 24 mensen stemde ermee in om twee maanden lang in bedden te liggen die gewichtloosheid simuleerden, zodat wetenschappers konden bestuderen welke invloed dit had op hun cognitieve prestaties. Wat blijkt? De deelnemers werden consequent langzamer in het herkennen van emoties in gezichtsuitdrukkingen.

‘Astronauten op lange ruimtemissies zullen, net als onze deelnemers aan het onderzoek, langere tijd in microzwaartekracht doorbrengen, opgesloten in een kleine ruimte met weinig andere astronauten’, merkt Mathias Basner, professor Psychiatrie aan de University of Pennsylvania, op.

‘Het vermogen van de astronauten om elkaars emotionele uitdrukkingen correct te ‘lezen’ zal van het grootste belang zijn voor doeltreffend teamwerk en het succes van de missie. Onze bevindingen suggereren dat hun vermogen om dit te doen na verloop van tijd kan worden aangetast.’

Zestig dagen in bed

Gedurende 60 dagen brachten de proefpersonen al hun tijd liggend door in een bed dat in een hoek van 6 graden was gekanteld, met het hoofd naar beneden. Gedurende 30 minuten per dag werden ze rondgedraaid in een centrifuge om zwaartekracht na te bootsen. Hun cognitieve prestaties werden getest voor, tijdens en na de bedrust. De wetenschappers maakten gebruik van door de NASA ontworpen tests om de cognitieve prestaties van astronauten in het Internationaal Ruimtestation ISS te beoordelen. 

Uit de studie, gepubliceerd in het vaktijdschrift Frontiers in Physiology, blijkt dat de cognitieve functies van de deelnemers verslechterden zodra ze in gesimuleerde microzwaartekracht terechtkwamen, maar dat deze ook gedurende de rest van het experiment op hetzelfde niveau bleven. Zo werden ze opvallend trager in het herkennen van emoties en identificeerden ze bepaalde gezichtsuitdrukkingen eerder als ‘boos’ dan als ‘blij’ of ‘neutraal’.

De onderzoekers benadrukken echter wel dat het goed mogelijk is dat dit effect niet noodzakelijk te wijten is aan de gesimuleerde microzwaartekracht. Het feit dat de deelnemers gedurende twee maanden sociaal geïsoleerd waren, zou een belangrijke factor kunnen zijn. 

Lees ook:

• Kan spinazie astronauten beschermen tegen ruimtestraling?
• Harvard-professor: ‘Buitenaardse technologie heeft ons al bereikt’

(jvdh)