Zenuwachtigheid in de coulissen van het Berlaymont-gebouw: komt er straks een grote stoelendans van Europese posten? Er dreigt immers een openlijke ruzie om de post van voorzitter van het Europees Parlement. David Sassoli, een Italiaanse socialist, heeft een mandaat dat half januari afloopt.

• Maar de socialisten hebben geen zin om plaats te ruimen voor iemand van de EVP, de conservatieve fractie in het Europees Parlement. Dat was wel de deal, twee jaar geleden, toen alle grote topjobs in Europa verdeeld werden. Maar ondertussen wijzigden de krachtsverhoudingen: de socialisten wonnen allerlei verkiezingen, onder meer recent in Duitsland, en belangrijker: Fidesz, de partij van Victor Orban, werd uit de fractie van de EVP gekegeld.
• Minder zitjes dus voor de conservatieven. Maar die eisen nog steeds dat Roberta Metsola, een conservatief parlementslid uit Malta, nu de voorzittershamer krijgt.
• Maar kijk: de socialisten komen dus met een eigen kandidate. Want Sassoli heeft geen verpletterende indruk gemaakt, en wordt dus mogelijk vervangen door een vrouw, met rode kleur. Een paar namen doen de rondeim, onder meer de Duitse Katarina Barley, de Hongaarse Klára Dobrev en de Italiaanse Simona Bonafè. De socialisten lonken naar de liberalen en groenen om hun kandidate erdoor te kregen, tegen de conservatieve Metsola.
• Maar meteen dreigt Manfred Weber, de machtige fractieleider van de EVP met wraak: als dit akkoord niet gerespecteerd wordt, kunnen andere deals ook wel eens omvervallen. In 2019 immers kreeg de EVP het Commissievoorzitterschap, met Ursula von der Leyen; Josep Borrell en Frans Timmermans waren twee zwaargewichten van de socialisten die in de Commissie kwamen. Die posten liggen vast tot 2024.
• Maar dé grote prijs van de liberalen, het voorzitterschap van de Europese Raad, ging naar Charles Michel. En diens mandaat moet over een paar maanden wél hernieuwd worden. Als de liberalen zich dus niet aan de originele deal houden in het Europees Parlement, dreigt de wraak van de EVP. Overigens klinkt ook her en der wat kritiek om Michel, die met von der Leyen heftig in botsing kwam over de zogenaamde ‘sofagate’. De relatie tussen beiden is allerminst hartelijk: de Commissievoorzitter zou haar rivaal maar al te graag zien vertrekken.
• Overigens hebben de liberalen voorlopig geen eigen kandidaat: veelzeggend. Wie wel haar kans kan wagen: Assita Kanko (N-VA). Die zit in de ultraconservatieve ECR-fractie met de N-VA, maar daarbinnen speelt ze wel een opvallende rol in het Europees Parlement. Net als Johan Van Overtveldt (N-VA) wordt ze gezien als iemand met erg veel invloed in het halfrond. En Kanko zou door de ECR naar voren geschoven worden als een symbolisch belangrijke figuur: vrouw en van een minderheid. De kans dat ze het haalt is evenwel bijzonder klein: er is geen politieke alliantie die de ECR zal steunen.