Het Rekenhof maakt brandhout van de boekhoudingen 2020 van het Brussels Gewest en de Franse Gemeenschap (Wallonië-Brussel). In beide gevallen heeft het controleorgaan “afwijkingen van materieel belang” gevonden, zeg maar cijfers die niet kloppen. In het geval van Brussel werd een bedrag van 777.000 euro in plaats van 777 miljoen euro geboekt.
Het Rekenhof certificeert de openbare financiën van de belangrijkste overheden in ons land. Maar het controleorgaan onthoudt zich van een oordeel over de algemene rekening 2020 van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest door “onzekerheden over de fiscale ontvangsten en vorderingen die werden geboekt.”
Dit is de meest onthutsende passage uit het controlerapport:
“De schatkistcertificaten die bij de afsluiting van het boekjaar openstonden in het gebruik van de kredietlijn in samenhang met het programma medium-term note werden niet ten belope van het juiste bedrag geboekt: de DBHR (diensten van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering) boekten een bedrag van 777 duizend euro in plaats van 777 miljoen euro. Als gevolg daarvan is het onbenutte saldo van de kredietlijnen, geregistreerd bij de niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen, 776 miljoen euro overschat.”
Bedrijfswagens
Het Rekenhof stelt zich ook vragen bij de boekhouding van drie Brusselse instellingen: parking.brussels en visit.brussels en de Brusselse Hoofdstedelijke Dienst voor Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp. De boekhouding van die laatste instelling werd zelfs gewoon afgekeurd door het Rekenhof.
De toezichthouder plaatst eveneens vraagtekens bij de toekenning van 12 bedrijfswagens:
“De diensten van de Brusselse regering kennen een bedrijfswagen toe aan twaalf personeelsleden van graad A5 tot A7 (directeur-generaal tot secretaris-generaal), waarvoor een voordeel in natura fiscaal wordt ingehouden. Het Rekenhof stelt echter vast dat er geen reglementaire grondslag bestaat voor de toekenning van dat element als aanvulling op de bezoldiging.”
De bevoegde minister Sven Gatz (Open Vld) zegt aan De Tijd de blunder van 776 miljoen euro te onderzoeken en aan een plan van aanpak te werken. “Ik wens een dergelijk rapport van het Rekenhof niet meer mee te maken.” Volgens hem klopt de kas en gaat het om een puur boekhoudkundig probleem. Hij belooft ook “evenwichtige toewijzingscriteria” voor de bedrijfswagens.
Wallonië-Brussel
Het Rekenhof is nog strenger voor de boekhouding van de Franse Gemeenschap (de officiële naam voor de federatie Wallonië-Brussel). Voor die boekhouding is er geen onthouding, maar een afkeuring. “Afwijkingen van materieel belang en van diepgaande invloed op de rekeningen nopen tot het formuleren van een afkeurend oordeel over die rekening”, schrijft de toezichthouder in zijn rapport.
Het Rekenhof ziet drie problemen:
- “De balans en de resultatenrekening zijn onvolledig: er ontbreken cijfers en niet alle transacties zijn volgens de regels geregistreerd.”
- “Er zijn risico’s op fraude, omdat een groot aantal belangrijke transacties niet in het SAP-boekhoudsysteem verwerkt werden.”
- “De huidige interne controlemaatregelen zijn ontoereikend om weglatingen en materiële vergissingen te detecteren.”