Terwijl grote delen van het noordelijk halfrond een recordzomer beleefden, geteisterd door verwoestende branden, overstromingen en orkanen, zat Antarctica in een diepe, diepe vrieskou. Dat is normaal het geval tijdens de wintermaanden van het zuidelijkste continent, maar 2021 was anders.
De koude was uitzonderlijk, zelfs voor de koudste plek op aarde.
De gemiddelde temperatuur op het Amundsen-Scott Zuidpoolstation tussen april en september, een ijskoude min 61 °Celsius, was de koudste die ooit is gemeten, en dateert van 1957. De temperatuur in 2021 was 4,5 graden lager dan het meest recente 30-jarig gemiddelde.
Dit record werd voor het eerst medegedeeld via een tweet van Stefano Di Battista, die onderzoek heeft gepubliceerd over de temperaturen op Antarctica. De legitimiteit van Di Battista’s informatie werd bevestigd door Richard Cullather, een onderzoekswetenschapper bij NASA’s Global Modeling and Assimilation Office.
De gemiddelde temperatuur over september was ook de koudste ooit gemeten op de Zuidpool, schreef David Bromwich, een poolonderzoeker aan de Ohio State University.
De extreme koude boven Antarctica heeft ertoe bijgedragen dat het zee-ijs rondom het continent in augustus het op vier na hoogste niveau ooit heeft bereikt, volgens het National Snow and Ice Data Center.
Niet het koudste ooit
Het Antarctische Plateau wordt nog steeds geteisterd door buitengewoon koud weer. Maximiliano Herrera, een klimatoloog die weersextremen in de wereld in de gaten houdt, tweette dat de temperatuur in het Russische Vostok Station op donderdag (30 september) was gezakt tot min 79,4 °Celsius, wat slechts 0,6 °Celsius scheelde van de laagste temperatuur ter wereld die in oktober werd gemeten.
Exceptional cold in the Antarctic Plateau. The Russian Base of Vostok on 30 September dropped to a min. temperature of -79.4C, which is only 0.6C above the world lowest temperature ever recorded in October (recorded at the former Plateau Station, also in Antarctica). pic.twitter.com/6WearaFUBS
— Extreme Temperatures Around The World (@extremetemps) October 1, 2021
De huidige temperaturen zijn nog ver verwijderd van de koudste ooit waargenomen op het continent. In 1983 daalde Vostok tot min 89,6 °Celsius. Satellieten hebben temperaturen van min 98 °Celsius waargenomen.
Opwarming van de aarde blijft onveranderd feit
De omstandigheden in Antarctica staan in schril contrast met die op de rest van de planeet, waar volgens de National Oceanic and Atmospheric Administration de op drie na warmste juni-augustus ooit werd gemeten. Het noordelijk halfrond registreerde de op één na warmste zomer.
Wetenschappers benadrukken daarom dat de recordkou boven de Zuidpool de ernst van de opwarming van de aarde op geen enkele manier weerlegt of vermindert. Antarctica is berucht om zijn wilde schommelingen in weer en klimaat, net omdat die kunnen ingaan tegen de wereldwijde trends.