De wereld van bitcoin, blockchain en cryptocurrency is ontzettend boeiend en evolueert razendsnel, maar helaas zijn er mensen die de technologie van blockchain voor minder fraaie doeleinden gebruiken. Het is daarom zaak om op te letten met bepaalde valse cryptomunten.

Vooraleer we ingaan op valse cryptomunten, is het belangrijk om nog eens te duiden wat cryptomunten nu precies zijn. Een cryptomunt is een soort digitale en volledig virtuele munteenheid die gebruik maakt van een specifieke technologie, genaamd blockchain. Cryptomunten, digitale valuta, cryptocurrency, virtuele munten, het verwijst allemaal naar hetzelfde.

In dit artikel vertellen we trouwens meer over wat cryptocurrencies nu precies zijn.

Ook blockchain verdient nog een woordje uitleg. Dat is namelijk de technologie waarop alle cryptomunten gebaseerd zijn. Alle transacties binnen een virtuele munt worden opgeslagen in een blockchain, dat is een soort gigantische database. Het verschil met een reguliere database is dat alle gebruikers van het netwerk de transacties valideren en controleren.

Waar moet u op letten bij valse cryptomunten?

Het belangrijkste risico bij cryptocurrency is inherent aan die blockchain-technologie. Bij blockchain worden de cryptomunten verhandeld zonder toezichthouder. Banken, notarissen, overheden of nationale banken, niemand heeft iets te zeggen over een cryptomunt. Dat is eigenlijk ook niet nodig, want de blockchain van eender welke cryptomunt is transparant en veilig door de manier waarop het systeem werkt. Hoe dat juist werkt, leest u hier.

Het gevaar zit hem dus niet in de blockchain van de cryptomunt, maar wel bij de manier waarop de cryptomunten verhandeld worden. Omdat de blockchain niet te hacken is, richten fraudeurs zich op de wisseldiensten of digitale portefeuilles. Er zijn eveneens hackers die valse handelsplatformen oprichten, er zijn er die een cryptomunt uitgeven die eigenlijk geen waarde hebben. De mogelijkheden om fraude te plegen rond cryptomunten zijn helaas ruim.

Hoe de hackers het doen

Laat ons beginnen met de fraudeurs die nepplatformen oprichten. Meestal bieden ze een ontzettend hoog rendement aan en is ervaring met beleggen in cryptomunten niet nodig. Ook transacties uitvoeren is daar meestal geen probleem, tot u uw winst wil recupereren. Dat is opeens onmogelijk en gaat het platform al snel offline.

Nog een andere manier van fraude situeert zich bij online betalingen. U wilt bijvoorbeeld een item kopen op een webshop, maar de aanbieder vraagt om met cryptomunten te betalen. U doet dat, maar ontvangt het item nooit en kan niemand bereiken bij de aanbieder. Resultaat: het geld bent u kwijt, want garanties zoals bij Visa of PayPal bestaan er helemaal niet.

Ook een betrouwbaar handelsplatform voor virtuele munten kan ten prooi vallen aan hackers. Ze slagen er dan in om de transacties die door het platform geregistreerd worden, te manipuleren. Op die manier versluizen de hackers het geld uit die transacties naar hun eigen rekening.

Temooiomwaartezijn.be brengt raad

Dat het probleem reëel is, bewijzen volgende cijfers: in de eerste helft van 2018 werden net geen 330 Belgen slachtoffer van fraude met cryptomunten. Jaarlijks lopen de Belgische consumenten zelfs zo’n 130 miljoen euro schade op door fraude met cryptovaluta. De FSMA, dat is de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten, lanceerde daarom een campagne met bijhorende website.

Die website, www.temooiomwaartezijn.be, geeft tips aan consumenten om zich te beschermen tegen fraude met virtuele munten. Zo is het belangrijk om de site die de cryptomunten aanbiedt, te checken. Ook moet u ervoor zorgen dat u nooit persoonlijke gegevens – zoals identiteitskaart, bankkaartnummer of kredietkaartnummers – deelt met de aanbieder. De belangrijkste tip is ten slotte om kritisch te zijn: bekijk het aanbod grondig en wees op uw hoede voor te hoge rendementen.

Voorbeelden van malafide crypto’s

Een eerste voorbeeld is de Amerikaanse OneCoin, daarbij kon u lid worden van een soort vereniging en kreeg u daarvoor een munt die in waarde zou stijgen. Bovendien zou deze cryptomunt zelfs veiliger zijn dan bitcoin. Alleen: er was geen munt, er was geen code, er was geen wallet en de achterliggende blockchain ontbrak al helemaal. Toch stapten heel veel mensen in het project, dat in 2017 verdween na een reeks politieonderzoeken.

Deze vorm van fraude bij cryptomunten noemt met een Ponzi-constructie. Daarbij stellen de aanbieders van bepaalde projecten een hoge winst in het vooruitzicht, zonder veel moeite te hoeven doen. Een zogenaamde ‘Ponzi scheme’ valt te vergelijken met een piramide-systeem: het geld van de nieuwe investeerders wordt gebruikt om de oude investeerders aan boord te houden, waardoor de constructie (tijdelijk) blijft bestaan.

Een ander geval was Bitconnect. Dat project ontstond in 2016 en had weldegelijk een eigen cryptomunt. Er werd aan investeerders een gigantische rente beloofd en via marketing verzamelde het project ook een reeks YouTubers en influencers rondom zich. Opeens, in januari 2018, stopte met de handel in de cryptomunt en ging de website offline. Sindsdien is de FBI een onderzoek gestart naar Bitconnect.

Kortom: opgelet met valse cryptomunten

Bovenstaande leert dus dat het belangrijk is om kritisch om te gaan met onbekende cryptomunten en nieuwe, veelbelovende projecten met virtuele valuta. Het is cruciaal om ten allen tijde voorzichtig en kritisch te zijn. De site www.temooiomwaartezijn.be, die daarnet al aan bod kwam, kan trouwens ook een hulp zijn. Er staat daar namelijk een blacklist met sites die opgespoord werden door de markttoezichthouders.