De hoeveelheden elektronisch afval nemen wereldwijd toe. Dit fenomeen dreigt echter een desastreuze impact te hebben op de volksgezondheid. Die waarschuwing staat in een rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO, gebaseerd op gegevens van twee jaar geleden.

Dat jaar werd wereldwijd een volume van 53,6 miljoen ton elektronisch afval (e-waste) geregistreerd. Dat was 21 procent meer dan vijf jaar voordien. Tegelijkertijd stelden de onderzoekers was dat amper 17,4 procent van deze afvalstroom op een wettelijke manier werd verwerkt of gerecycleerd. De rest werd illegaal gedumpt. Dat gebeurde hoofdzakelijk in landen met lage of middelmatige inkomens, waar deze voorraden meestal door informele arbeidskrachten worden behandeld.

Maar zelfs die 17,4 procent voorkwam dat 15 miljoen ton koolstofdioxide in het leefmilieu terechtkwam.

Blootstelling

“Elektronisch afval vormt wereldwijd een bedreiging voor de gezondheid van kinderen, jongeren en aanstaande moeders”, benadrukt Tedros Adhanom Ghebreyesus, directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie.

De onderzoekers berekenden dat de wereldwijde informele afvalsector ongeveer 12,9 miljoen vrouwen tewerkstelt. Die activiteit zorgt er volgens Ghebreyesus voor dat deze vrouwen en hun ongeboren kinderen mogelijk aan giftig elektronisch afval worden blootgesteld.

“Bovendien zijn in de sector ook ongeveer 18 miljoen kinderen en adolescenten, sommigen amper zes jaar oud, actief”, werpt de directeur-generaal op. “Andere kinderen wonen, gaan naar school of spelen in de buurt van recyclagecentra waar hoge niveaus van giftige chemicaliën, meestal lood en kwik, hun intellectuele vermogens kunnen schaden.”

“Kinderen die aan e-waste worden blootgesteld, zijn bijzonder kwetsbaar voor giftige chemicaliën omdat ze kleiner zijn, minder ontwikkelde organen hebben en ze een snelle groei en ontwikkeling kennen. Ze absorberen meer verontreinigende stoffen in verhouding tot hun grootte en zijn minder gemakkelijk in staat om giftige stoffen uit hun stelsel te verwijderen.”

Gevaren

“Personen die uit voorraden e-waste waardevolle materialen zoals koper of goud willen terugwinnen, stellen zichzelf eveneens aan meer dan duizend schadelijke stoffen bloot”, beklemtoont Ghebreyesus. “Het gaat hier onder meer over lood, kwik, nikkel, broomhoudende vlamvertragers en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s).”

“Bij aanstaande moeders kan een dergelijke blootstelling de gezondheid en ontwikkeling van hun ongeboren kinderen beïnvloeden. Een blootstelling aan lood kan op een aantal manieren het gedrag blijvend beïnvloeden. Andere vormen van elektronische afval kunnen de longen en de schildklier aantasten en onder meer het risico op kanker en cardiovasculaire aandoeningen vergroten.”

Rekening houdend met die dreigingen is het volgens Tedros Adhanom Ghebreyesus noodzakelijk om voor deze afvalproblematiek dringend een afdoende oplossing te vinden. “Het gaat hier om de gezondheid van de toekomstige generaties”, waarschuwt hij.

(evb)