De waardestijging van de bitcoin de voorbije periode dreigt ook de ecologische voetafdruk van zijn productie drastisch te doen oplopen. De ontginning van de cryptomunt kan daardoor zelfs evenveel emissies veroorzaken als de volledige Londense metropool. Dat blijkt uit de Bitcoin Energy Consumption Index van de Nederlandse econoom Alex de Vries, die echter betoogt dat de productie van cryptomunten ook andere economische sectoren onder druk zou kunnen plaatsen.
De Bitcoin Energy Consumption Index is één van de eerste systematische pogingen om het energieverbruik van het bitcoin-netwerk in te schatten.
Noorwegen
‘Drie jaar geleden haalde de ontginning van bitcoin in totaal wereldwijd een energieverbruik van 30 terawattuur,’ verduidelijkt de Vries. ‘Dat kwam overeen met de volledig nationale productie van een natie zoals Ierland. Inmiddels is het verbruik van de bitcoin-ontginning echter al opgelopen tot een niveau tussen 78 terawattuur en 101 terawattuur per jaar. Daarmee eist de activiteit evenveel elektriciteit als Noorwegen.’
‘Om nieuwe bitcoins te kunnen produceren, moet gebruik worden gemaakt van computers, die een hele reeks complexe berekeningen moeten uitvoeren,’ betoogt de Nederlandse econoom. ‘Naarmate er echter meer bitcoins zijn geproduceerd, duurt het ook langer om nieuwe munten te delven. Dit betekent dat er ook meer elektriciteit in het proces moet worden geïnvesteerd. De prijs van de gebruikte elektriciteit vertegenwoordigt ongeveer 80 procent van de kost van de ontginning van de bitcoin.
‘Hoe meer geld de producenten per bitcoin ontvangen, hoe meer middelen ze in de verdere ontginning kunnen investeren,’ suggereert de Vries. ‘Door de recente prijsstijgingen op de bitcoin-markt kan ook verwacht worden dat het energieverbruik van de ontginning op korte termijn sterk zal oplopen.’
‘De producenten beschikken immers over meer middelen om in bijkomende hardware te investeren. Bovendien zal de sector ook meer geïnteresseerden aantrekken. In januari van dit jaar had de prijs van een bitcoin een niveau van 42.000 dollar bereikt. Met dat tempo zouden de producenten dit jaar iets meer dan 15 miljard dollar kunnen verdienen.’
‘Ook het elektriciteitsverbruik van de sector zou daardoor echter tot 184 terawattuur per jaar kunnen oplopen,’ betoogt de Vries. ‘Dat volume is ongeveer gelijk aan het jaarlijkse verbruik dat gezamenlijk wordt veroorzaakt door alle datacenters die in de wereld voor andere digitale activiteiten worden ingezet.’
‘Dat hoge elektriciteitsverbruik betekent echter tevens dat de bitcoin met een grote uitstoot aan koolstofdioxide gepaard gaat. Elke verbruikt kilowattuur veroorzaakt een emissie tussen 480 gram en 500 gram. Een verbruik van 184 terawattuur zou dan ook resulteren in een ecologische voetafdruk van 90,2 miljoen ton koolstofdioxide. Dat komt overeen met de totale uitstoot van het grootstedelijk gebied Londen.’
Chiptekort
‘Maar de bitcoin-ontginning heeft voor de economie nog andere gevolgen,’ waarschuwt de Vries. ‘De producenten hebben voor hun activiteiten immers nood aan krachtige computers met gespecialiseerde chips. Om een miljoen computers voor de bitcoin-ontginning klaar te maken, zou een aanzienlijk deel van de wereldwijde silicium-productie voor de sector moeten worden gereserveerd. Dit kan echter belangrijke problemen opleveren voor de leveringen aan andere sectoren, zoals kunstmatige intelligentie, transport of consumentenelektronica.’
Er zijn volgens de Vries wel een aantal beleidsinstrumenten die de groeiende impact van de sector kunnen beperken. Hij verwijst daarbij onder meer naar de Canadese provincie Québec, die een moratorium op nieuwe bitcoin-ontginningen heeft ingevoerd.
‘Eventueel zou men zich ook kunnen inspireren op het voorbeeld van Iran, waar besloten werd om apparatuur in beslag te nemen nadat gebleken was dat de bitcoin-ontginning het elektriciteitsnet had overbelast, met zware pannes tot gevolg,’ merkt hij op.
‘Tevens zou de productie van gespecialiseerde hardware – naar analogie met de tabaksindustrie – eventueel aan zwaardere fiscale heffingen kunnen worden onderworpen,’ aldus nog de Nederlandse economist.
(jvdh)