Op het moment dat je begint met werken voor een bedrijf of instelling dan zal dat een enorme verandering betekenen voor je manier van leven, maar eveneens zul je te maken krijgen met een heleboel nieuwe termen en allerlei woorden die afkomstig zijn uit het vakjargon. Zo zul je als leraar onder andere te maken krijgen met de termen “functieomschrijving” en “loopbaanprofiel”. Om je een kleine voorsprong te geven, hebben we aan de hand van de termen het één en ander met betrekking tot het vak van een leraar uiteengezet.

De functieomschrijving van een leraar

Zoals de meeste mensen wel weten werkt een leraar met leerlingen of scholieren en helpt deze jonge mensen allerlei concepten te leren in de meest uiteenlopende onderwerpen zoals:

• Exacte vakken, zoals biologie, natuurkunde, wiskunde en biologie
• Aardrijkskunde,
• Geschiedenis,
• Nederlands,
• Vreemde talen, zoals Engels, Duits of Spaans,
• Kunst,
• Muziek.

Behalve het leren van deze concepten zullen leraren ook hun leerlingen helpen om deze toe te passen. Leerkrachten werken op basisscholen, middelbare scholen en zelfs op kleuterscholen. Ze kunnen te werk zijn gesteld op bijzondere scholen (zoals Dalton-, Jenaplan- of Montessori-onderwijs) of op openbare scholen. Maar er zijn eveneens leraren die lesgeven op een school voor speciaal onderwijs.

Feiten ten aanzien van de werkgelegenheid van leraren

Leraren, met uitzondering de mensen die lesgeven op een school voor speciaal onderwijs, zijn binnen deze beroepsgroep duidelijk in de minderheid, gewoonweg omdat er minder scholen zijn die deze specifieke vorm van lesgeven aanbieden. De meeste leraren zijn daarentegen werkzaam op openbare scholen.

Vereisten om les te mogen geven

Om een leraar te kunnen worden zul je in de regel een bachelor’s degree nodig hebben. Alle openbare scholen vereisen, evenals het gros van de particuliere scholen, eveneens namelijk dat je minstens je deze graad op zak hebt om de kwaliteit van het onderwijs te kunnen garanderen. In het algemeen zul je dus met goed gevolg een erkende lerarenopleiding af hebben gerond en over het bijbehorend diploma, of zelfs diploma’s, te beschikken. Om voor deze opleiding te kunnen slagen, dien je echter een zeker aantal studiepunten te hebben verdient en voldoende stage-ervaring opgedaan te hebben. Dat wil dus zeggen dat je niet alleen de theorie, maar ook de praktijk van het lesgeven goed onder de knie moet hebben. 

Overige vereisten om les te mogen geven

Om les te mogen geven op een school in ons land die je overigens ook altijd over een lesbevoegdheid te beschikken. Om een dergelijke bevoegdheid in je bezit te krijgen, zul je echter wel dienen te slagen voor een examen dat je competentie bewijst ten aanzien van de basisvaardigheden en kennis op je vakgebied.

Uiteraard staat ook voor een leraar de tijd niet stil en zal hij, of zij, van tijd tot tijd zich bij dienen te scholen om zo de laatste ontwikkelingen op het gebied van lesgeven te leren kennen, beheersen en toepassen. Ook kun je als je leraar je gaan specialiseren en bijvoorbeeld je gaan richten op leerlingen met leermoeilijkheden, hoogbegaafde leerlingen of leerlingen die te kampen hebben met een sociale-, concentratie- en/of gedragsstoornis

Vooruitzichten voor leraren

Op het moment dat je ervoor kiest om les te gaan geven, dan kun je doorgaans tewerk worden gesteld van het kleuteronderwijs tot aan het beroepsonderwijs. Het zal je dan ook niet verbazen dat er nog altijd een heleboel mensen nodig zijn om alle banen binnen de onderwijssector in te vullen de komende jaren. Vacatures kunnen echter variëren van goed tot uitstekend, afhankelijk van de locatie, het leerjaar waar je les aan gaat geven en eventueel je specialisme. Zo zal er bijvoorbeeld vaak een grotere vraag zijn naar leraren die wiskunde, exacte vakken en tweetalige lessen aan kunnen bieden, maar ook naar mensen die bereid zijn om in regio te gaan werken waar andere het minder wenselijke vinden om aan de slag te gaan, zoals achterstandswijken van grote steden.

Verdiensten van een leraar

De salarissen van leraren kunnen sterk uiteenlopen, afhankelijk van het feit of ze les geven op een basisschool, een middelbare school of beroepsopleiding. De slarissen zullen doorgaans een stijging laten zien naarmate het lesniveau van de leerlingen stijgt. In de praktijk betekent dit dan ook vaak dat een leraar van het basisonderwijs wat minder verdient, dan een collega die lesgeeft op een beroepsopleiding. Natuurlijk zal ook het aantal beschikbare vacatures en beschikbare kandidaten de hoogte van de salarissen van leraren sterk beïnvloeden.

Wat zijn de taken van een leraar?

Als leraar maak je gebruik van allerlei rekwisieten of stimulansen om leerlingen te helpen bij het begrijpen van de meest uiteenlopende abstracte begrippen, het oplossen van problemen en de ontwikkeling van processen die betrekking hebben op het kritisch denken. Leraren zijn dan ook de personen die leerlingen kennis laten maken met zaken zoals:

• wiskunde,
• taal,
• wetenschap,
• sociale ontwikkelingen;

Een leraar kan bovendien ervoor zorgen dat de samenwerking zal worden verruimd bij het oplossen van problemen leerlingen in groepen te laten werken en problemen samen te bespreken en op te lossen. Op een zeker moment zullen leraren de kennis en vaardigheden van hun leerlingen toetsen aan de hand van bestaande- of zelf vervaardigheden examens, tentamens en andere toetsen. Aan de hand van de behaalde resultaten kan een leraar beoordelen of een leerling vooruitgang heeft weten te boeken en de leerdoelen heeft weten te bereiken van een bepaald schoolvak. Uiteraard zal hierbij altijd rekening worden gehouden met de wettelijk voorgeschreven normen.

• Leraren op de basisschool instrueren leerlingen in verschillende vakken en werkt in de regel nauw samen met collega’s die lesgeven aan hetzelfde leerjaar, maar ook met collega’s van hogere- of lagere leerjaren. Zo kan immers de aangeboden lesstof optimaal op die van een collega aansluiten en worden de leerdoelen gemakkelijker bereikt. Sommige leraren die lesgeven op een basisschool hebben zich toegespitst op een speciaal vak, zoals muziek, tekenen, lichamelijke opvoeding of handvaardigheid.
• Leraren op het middelbaar- en beroepsonderwijs helpen leerlingen als zij zich verdiepen in allerlei onderwerpen die al eerder zijn geïntroduceerd op de basisschool en geven hen bovendien een heleboel extra informatie over de wereld. Het gros van de leraren aan middelbare scholen en beroepsopleidingen hebben zich gespecialiseerd in een bepaald schoolvak en hebben deze vakken ook gebruikt om hun loopbaan binnen het onderwijs op te bouwen.