Jim Chanos, al drie decennia een van de meest vermaarde shortsellers ter wereld, is een van de weinigen die pret heeft beleefd aan de spectaculaire crash van de Duitse fintechgigant Wirecard. Chanos is niet aan zijn proefstuk toe: in een ver verleden voorspelde hij ook al de ondergang van de Amerikaanse energiereus Enron.
Chanos bouwde de shortpositie in Wirecard op via verschillende fondsen van zijn vennootschap Kynikos Associates. ‘Als je een fundamentele shortseller bent, was het Wirecard-verhaal een klassieker’, legt hij uit in een interview met Financial Times. ‘Alle buzzwords, de cijfers die geen steek hielden, het businessmodel dat ogenschijnlijk nergens op sloeg.’
Vorig jaar shortte Chanos voor het eerst een klein pakket Wirecard-aandelen. Nadien, toen FT begon te rapporteren over boekhoudkundige onregelmatigheden in enkele belangrijke Aziatische dochterondernemingen, bouwde hij die positie stelselmatig op.
Door te shorten kunnen beleggers bij dalende koersen winst maken. De shorter verkoopt effecten die hij heeft geleend en hoopt vervolgens dat de koers daalt. Als de koers daalt, kan hij de effecten tegen een lagere koers kopen en teruggeven aan degene bij wie hij de aandelen leende. Short sellers gaan ervan uit dat de aandelen die ze verkopen in prijs zullen dalen.
Bescherming tegen schuldeisers
Vorige maand zag Wirecard zich verplicht om bescherming tegen zijn schuldeisers te vragen nadat bleek dat 1,9 miljard euro die in de boeken stond, domweg niet bestond. Topman Markus Braun werd deze week een tweede keer opgepakt. Onderzoekers nemen Braun op de korrel omdat hij mogelijk al in 2015 wist dat de cijfers van zijn bedrijf niet klopten en dat hij met die voorkennis ook aandelen van zijn bedrijf verzilverde.
‘Wanneer mensen ons bij zulke dossiers vragen wie de auditeur is bij de bedrijven die we shorten, antwoord ik steeds ‘Who cares?’. Nagenoeg elk groot fraudedossier gebeurde onder de ogen van een van de grote auditbureaus’, aldus Chanos.
‘Cultuur van misleiding bij Tesla’
De winst op de Wirecard-short komt niet slecht uit voor het bedrijf van Chanos. Dat lijdt momenteel zwaar onder de shortpositie in Tesla. Terwijl Kynikos op een koersdaling speculeerde, verkende het Tesla-aandeel stratosferische hoogtes. Chanos laat zich evenwel niet van de wijs brengen.
‘Ik omschrijf Tesla als een cultuur van misleiding’, zegt hij in hetzelfde gesprek met FT. Hij gaat niet zover om Tesla te vergelijken met Wirecard, maar ‘ik denk wel dat Tesla zijn cijfers opsmukt met agressieve boekhouding en andere manieren’. Tesla rapporteerde afgelopen week zijn vierde winstkwartaal op rij, maar volgens Chanos is dat een rookgordijn. ‘Als je de inkomsten uit het doorverkopen van uitstootcertificaten aan andere autobouwers aftrekt, heeft Tesla nog nooit winst gemaakt.’