Key takeaways

• EU-landen hebben moeite om het eens te worden over een eerlijke verdeling van de verantwoordelijkheid voor asielzoekers.
• Er is bezorgdheid over een mogelijke impasse als alle landen kiezen voor financiële betalingen in plaats van het opnemen van migranten.
• Als er geen akkoord wordt bereikt, kan dat het asielsysteem van de EU ernstig ondermijnen, wat kan leiden tot de herinvoering van grenscontroles en meer steun voor extreemrechtse politiek.

Europese landen hebben moeite om het eens te worden over een eerlijke verdeling van de verantwoordelijkheid voor de opvang van asielzoekers. Hoewel nieuwe EU-regels bedoeld zijn om deze uitdaging aan te gaan, is er onenigheid ontstaan over de vraag of landen migranten moeten toelaten of hen financiële steun moeten geven.

Veel landen hebben hun voorkeur uitgesproken voor een financiële bijdrage in plaats van het rechtstreeks opnemen van meer asielzoekers. België, Finland en Nederland hebben allemaal aangegeven terughoudend te zijn met het toelaten van extra migranten, onder verwijzing naar capaciteitsbeperkingen en bestaande lasten. Ook Zweden heeft zich terughoudend opgesteld, wijzend op het grote aantal asielzoekers dat het land al heeft opgenomen.

Verwerken van aanvragen

Deze wijdverspreide voorkeur voor financiële bijdragen leidt tot bezorgdheid over een mogelijke impasse. Als elk land ervoor kiest om te betalen in plaats van migranten op te nemen, zou er een ingewikkeld systeem van “compensaties” in werking kunnen treden, waarbij landen de asielaanvragen van mensen in nood behandelen in plaats van individuen fysiek te verplaatsen.

De staat van dienst van Italië en Griekenland, die waarschijnlijk in aanmerking komen voor steun onder de nieuwe regels, maakt de situatie nog ingewikkelder. Deze landen hebben in het verleden moeite gehad om hun deel van de immigratiezaken af te handelen, waardoor twijfel is gerezen over hun vermogen om de toegenomen verantwoordelijkheden effectief te beheren.

Daarnaast blijven er meningsverschillen bestaan over een systeem van automatische erkenning van asielbeslissingen die in andere EU-landen zijn genomen. Het gebrek aan consensus over deze kwestie wijst op de moeilijkheden die zich voordoen bij het ontwikkelen van een uniforme en effectieve aanpak van de behandeling van asielaanvragen in de hele Unie.

Gevolgen van het ontbreken van een overeenkomst

Ondanks deze obstakels stelt de Europese Commissaris voor Migratie dat de lidstaten blijven samenwerken en zich blijven inzetten voor de hervorming van het systeem. Nu de deadline van juni nadert en de druk toeneemt om doortastend op te treden, kan het uitblijven van een akkoord ernstige gevolgen hebben.

Deskundigen waarschuwen dat een scenario waarin landen weigeren om de overeengekomen regels toe te passen, de geloofwaardigheid van het hele asielstelsel van de EU in gevaar zou brengen. Een dergelijke mislukking zou kunnen leiden tot de herinvoering van grenscontroles in het Schengengebied, tot meer gedwongen terugsturingen aan de buitengrenzen zonder behoorlijke asielprocedure, en tot een toename van de steun voor extreemrechtse politieke partijen. De lidstaten moeten daarom dringend een gemeenschappelijke basis vinden en de complexe uitdagingen die migratie met zich meebrengt effectief aanpakken. (fc)

Volg Business AM ook op Google Nieuws

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!