Spaanse havens zoals Algeciras en Valencia verwerken recordhoeveelheden cocaïne, die vanuit Colombia wordt aangevoerd. Buiten Nederland is er geen enkel Europees land waar grotere volumes van de drug worden ingevoerd dan in Spanje. Dat zeggen Pablo Ordaz en Nacho Carretero, journalisten bij de Spaanse krant El Pais. Er wordt aan toegevoegd dat de drugtrafieken de voorbije periode een grondige herschikking hebben ondergaan.

“In de haven van Algeciras, in het zuiden van Spanje, worden grote voorraden cocaïne discreet Spanje binnen gevoerd,” zeggen Ordaz and Carretero. “De Spaanse haven is voor de drug één van de grote invoerpunten voor de rest van Europa geworden. Duizenden kilogram cocaïne, meestal vanuit Colombia, worden verborgen tussen bananen, bevroren kippen of andere producten. Greco, de divisie van de Spaanse nationale politie die de strijd tegen de georganiseerde misdaad moet coördineren, maakt daarbij gewag van een ongeziene lawine aan cocaïne die het land wordt ingevoerd.

Overschotten doen prijs dalen

Ook drugstrafikanten bevestigen tegenover El Pais dat het probleem een nieuwe dimensie heeft aangenomen. “Er zijn teveel voorraden op de markt gekomen,” merken zij op. “Er wordt meer cocaïne ingevoerd dan de markt kan verwerken. In opslagplaatsen in Madrid en Sevilla stapelen de voorraden zich op. Daardoor zijn ook de prijzen ingestort.”

“Een kilogram cocaïne werd traditioneel verkocht voor een bedrag tussen 32.000 dollar en 35.000 dollar, maar die prijs is nu teruggevallen tot een som tussen 27.000 dollar en 28.000 dollar.”

Vrede in Colombia

Naast Algeciras zijn ook andere havens langs de Middellandse Zee – zoals Valencia en Barcelona – belangrijke invoerhavens van de drugs geworden. De drugs zijn meestal afkomstig uit Colombia, waar 68 procent van de wereldwijde cocaproductie is gevestigd. “Het land kent een overproductie,” beklemtonen Ordaz en Carretero. “Dat is gedeeltelijk te wijten aan het vredesakkoord dat de Colombiaanse regering met de rebellen van de Farc heeft gesloten. “

“Aangezien de FARC de wapens heeft neergelegd, hebben de drugsbendes de mogelijkheid gekregen om die leemte op te vullen, waardoor zij nu duizenden hectaren land controleren. In tegenstelling tot de vroegere Colombiaanse misdaadkartels, proberen hun opvolgers de aandacht van de autoriteiten te mijden en zich op de productie toe te spitsen.”

“Vroeger waren er twee tot drie teelten per jaar, maar nu wordt tijdens diezelfde periode gerekend op een zestal oogsten,” aldus El Pais. “De instorting van de grens met Venezuela, dat in een zware crisis verkeert, heeft er ook voor gezorgd dat de drugs gemakkelijk naar het buitenland kunnen worden gesmokkeld.”

Controle moeilijker

Volgens de Spaanse openbare aanklager Ignacio de Lucas zijn ook de structuren van de activiteit gewijzigd. Er is volgens hem veel minder sprake van de strikte hiërarchieën die in het verleden konden worden vastgesteld. De structuren zijn veel losser geworden, waardoor het volgens de Lucas ook veel moeilijker is geworden de bendes goed in kaart te brengen.

“Valencia verwerkt meer dan vijf miljoen containers per jaar,” zeggen Spaanse douaneautoriteiten. “Een systematische controle is dan ook quasi onmogelijk. Er moet vooral meer aandacht worden toegespitst op bedrijven die speciaal zijn opgericht om cocaïne te kunnen importeren.”

Prioriteiten

Daarbij wordt vooral gewezen op invoerders van fruit en vis, die legale commerciële kanalen gebruiken om de drugs binnen te smokkelen. Ignacio de Lucas benadrukt dat de strijd tegen de drugshandel nooit kan worden gewonnen, zodat er prioriteiten moeten worden gelegd en bij de aanpak een keuze moet worden gemaakt tussen de kleine dealers en de grote organisaties.

Ook Galicië is volgens de Greco een hotspot voor de Europese invoer van drugs geworden. Daar worden de voorraden met speedboten op volle zee opgehaald bij vissersboten of vrachtschepen die door de drugsbendes zijn gecharterd. De sector wordt er volgens de Spaanse autoriteiten gecontroleerd door vier kartels.

Woningen vol geld

“Sommige drugsbaronnen hebben naast hun illegale activiteiten vaak wettelijke ondernemingen,” aldus de diensten. “Anderen leven verdoken een onopvallend leven. Vaak weten ze echter niet wat ze met hun illegale inkomsten moeten aanvangen. Witwassen wordt dikwijls vermeden uit angst tegen de lamp te lopen. Hun woningen zijn met geld volgestouwd.”

Volgens de Greco wordt ook het onderzoek vaak door een gebrek aan efficiëntie gekenmerkt. De Spaanse politie zou immers de behandeling van lokale dossiers verkiezen, waardoor snellere resultaten en gemakkelijker veroordelingen kunnen worden verkregen. Complexe dossiers, die veel tijd en inspanning vergen, zouden vaak worden vermeden.

Nederlands-Marokkaanse groepen

Volgens de Spaanse politie is de sector inmiddels grotendeels in handen van Nederlandse trafikanten van Marokkaanse origine, die in Andalusië zijn gevestigd. “Deze groepen hebben grote macht en zijn bijzonder gevaarlijk,” benadrukken woordvoerders. “In het verleden waren zij vooral actief met marihuana, maar zijn inmiddels op cocaïne overgeschakeld.”

Deze Nederlands-Marokkaanse groepen zouden samenwerken met Kosovaarse-Albanese bendes uit Valencia en de Servische maffia in Barcelona, die de cocaïne kopen en over heel Europa zouden verdelen.