De Europese bescherming van een aantal geografische merknamen – zoals Porto, Champagne, Parma en Feta – vormt een belangrijk onderdeel van de onderhandelingen rond het vertrek van Groot-Brittannië uit de Europese Unie. Wanneer er geen definitieve akkoorden kunnen worden gesloten, zouden die merken hun bescherming op de Britse markt immers kunnen verliezen en er geconfronteerd worden met goedkopere industriële concurrentie.

Volgens het persbureau Associated Press zou Groot-Brittannië het probleem van de geografische merknamen dan ook kunnen uitspelen om gunstiger voorwaarden voor zijn vertrek uit de Europese Unie te bedingen.

Wrevel

“Onder meer de Portugese porto zou veel problemen kunnen krijgen,” aldus Associated Press. “Groot-Brittannië is voor de Portugese drank immers de tweede grootste exportmarkt. Mogelijk zou Groot-Brittannië na de brexit zijn markt voor goedkopere porto-producenten uit het Britse Commonwealth, zoals Zuid-Afrika en Australië, kunnen openstellen.”

In de Verenigde Staten heerst al langere tijd wrevel tegen de Europese regels rond de geografische merknamen. Volgens het Amerikaanse standpunt leunen die maatregelen bijzonder dicht bij handelsbarrières aan en sommige bronnen menen dat Groot-Brittannië in de verleiding zou kunnen worden gebracht een gelijkaardige stelling in te nemen.

De Europese Unie heeft meer dan drieduizend producten die door een geografische merknaam zijn beschermd. Voor een groot aantal van die producten is Groot-Brittannië een belangrijke afzetmarkt. “De merknamen zijn dan ook geen klein detail in de onderhandelingen met de Europese Unie,” zegt Enrico Bonadio, professor intellectuele eigendomsrechten aan de City University of London.

In de Verenigde Staten worden feta en parmesaan als een generieke benaming bestempeld. De Amerikaanse autoriteiten stelden twee jaar geleden al dat de Europese regels de marktintroductie van Amerikaanse goederen en diensten belemmerden.

Portohuizen

De Amerikaanse Dairy Export Council zegt zich niet volledig tegen de geografische merknamen te verzetten, maar merkt op dat Europa het concept misbruikt voor de monopolisering van bepaalde markten, terwijl de betrokken producten in wezen tot de algemene voedingscategorieën zouden moeten worden gerekend.

“Europa confisceert generieke termen zoals parmesaan en feta, die nochtans al generaties in het algemene taalgebruik zijn doorgedrongen,” aldus de Amerikaanse vakorganisatie. “De kaas Parmegiano-Reggiano mag uiteraard alleen uit de regio rond Parma komen, maar niet alle parmesaanse kaas zou uit Italië afkomstig moeten zijn.”

In Portugal wijzen de wijnproducenten echter op de bijzondere eigenschappen van het product, zoals een aantal typische weersomstandigheden tijdens de verschillende stadia van de teelt, een keuze van specifieke druivensoorten, een unieke ondergrond en verschillende gradaties in de blootstelling aan de zon.

“Op die manier wordt Porto een uniek product dat volgens de Portugese wijnboeren op geen enkele andere locatie ter wereld kan worden geproduceerd,” aldus Associated Press.

Het persbureau wijst er wel op dat Groot-Brittannië bijzonder belangrijk is geweest voor de opkomst van de Porto-wijnen. In de achttiende eeuw werden de voorraden nagenoeg helemaal door Britse klanten afgenomen.

Die band blijkt ook uit de Engelse benamingen – zoals Taylor’s, Croft’s, Churchill’s, Warre’s, Sandeman en Symington – van de Portugese portohuizen.