Het individu is meer geneigd zijn persoonlijke informatie toe te vertrouwen aan machines dan aan andere personen. Dat blijkt uit een studie van wetenschappers aan de Pennsylvania State University. Dit fenomeen kan volgens de Amerikaanse onderzoekers zowel tot positieve als negatieve online gedragingen aanleiding geven. De studie toonde onder meer dat de respondenten het nummer van hun kredietkaarten gemakkelijker overmaakten aan een gecomputeriseerd reisbureau dan aan een menselijke reisagent.

Het verband moet volgens de wetenschappers wellicht worden verklaard door percepties dat machines betrouwbaarder en veiliger zijn dan mensen.

Geen slechte bedoelingen

“Wanneer het individu persoonlijke informatie of financiële gegevens ter beschikking moeten stellen, blijkt niet zelden een groter vertrouwen in machines dan in andere personen,” zegt onderzoeksleider Shyam Sundar, professor media-effecten bij het Institute of CyberScience van de Pennsylvania State University. “Onze studie toonde dat sommigen hun kredietkaartnummer veel gemakkelijker overmaakten aan een machine dan aan een menselijke agent.”

“Dat groter vertrouwen bleek vooral bij personen die geloven in de technologische superioriteit van machines. Bij  individuen die deze overtuiging niet deelden, bleek het vertrouwen tussen machine en mens geen verschil te tonen.”

“Dat superieur vertrouwen kan mogelijk te maken hebben met de overtuiging dat machines geen slechte bedoelingen kunnen hebben,” benadrukt Sundar. “Machines zijn immers niet in staat te roddelen. Ze kunnen ook geen malafide bedoelingen hebben met de gegevens die ze hebben ontvangen.”

Daarbij zegt de onderzoeker echter wel een belangrijke bedenking te moeten maken. “De machines kunnen misschien wel geen onethische bedoelingen hebben, maar dat kan men echter niet met zekerheid beweren van de specialisten die de technologie hebben ontwikkeld,” zegt Sundar.

Waarschuwing

“Daardoor kunnen personen met slechte bedoelingen mogelijk de kans krijgen om, onder meer door phishing, informatie over nietsvermoedende gebruikers te verzamelen,” betoogt Sundar. “Deze studie moet dan ook dienen als een waarschuwing.”

“Bij online communicaties moet men zich steeds bewust zijn van mogelijke gevaren. De gebruiker moet beseffen dat men het gevaar loopt een blind vertrouwen te koesteren in de superioriteit van machines. Bij de omgang met robot-interfaces moet steeds de nodige voorzichtigheid in acht worden genomen.”

“Anderzijds kan de studie aan ontwikkelaars een instrument aanreiken om betere machines te bouwen,” zegt Sundar. “Wanneer fabrikanten erin lukken om websites en applicaties te bouwen die bij de consument een groter vertrouwen wekken, zal het publiek zich met de omgang met online transacties veel comfortabeler voelen.”

“Men zou ook kunnen benadrukken dat bij de transacties geen mensen zijn betrokken. Dat kan het vertrouwen van het publiek in de communicaties versterken. Dat geldt zeker voor activiteiten waar de betrokkenheid van personen tot onvoorspelbare en ongewenste uitkomsten zou kunnen leiden.”

In een volgend onderzoek wil Sundar uitzoeken op welke manier technologieën zoals artificiële intelligentie, chatbots en intelligente speakers het vertrouwen van de consument in digitale activiteiten zouden kunnen beïnvloeden.