Economen over de hele wereld waarschuwen voor een nakende recessie. Dat pessimisme kan grote gevolgen hebben voor de reële economie. Nochtans hebben de economen in het voorspellen van recessies in het verleden geen vlekkeloos parcours afgelegd. Dat zegt Amelia Thomson-DeVeaux, redacteur bij het nieuwsplatform FiveThirtyEight.
“Volgens Prakash Loungani, econoom bij het Internationaal Monetair Fonds, zijn recessies zelden negen maanden of langer vooraf correct voorspeld,” zegt Thomson-DeVeaux. “Dit betekent niet dat een recessie in de nabije toekomst niet zal toeslaan. De voorbije weken en maanden zijn er een aantal zorgwekkende signalen geweest over de economische gezondheid.”
Verrassing
“Daardoor is de bezorgdheid over een naderende recessie aangewakkerd,” betoogt Thomson-DeVeaux. “Het is echter uiterst onzeker wanneer precies de volgende economische neergang zal komen. Ondanks de recente vloedgolf van voorspellingen van economen, komen de meeste recessies meestal als een verrassing.”
“Een studie van Loungani toont dat veel recessies sinds het begin van de jaren negentig door de analisten zijn gemist. Dat kwam bijzonder pijnlijk tot uiting bij de grote economische crisis elf jaar geleden. Die terugval kreeg pas de officiële status van recessie nadat de problemen al bijna een jaar aan de oppervlakte waren gekomen.”
“Een gedeelte van het probleem was volgens Loungani dat economen in het verleden niet bereid waren hun reputatie te riskeren. Niemand zou zich immers graag verbranden aan de voorspelling van een recessie die zich nooit zou manifesteren.”
“Het is dus misschien positief dat meer economen bereid zijn alarm te slaan,” zegt Thomson-DeVeaux. Maar Tara Sinclair, professor economie aan de George Washington University, merkt op dat zelfs nu nog altijd relatief weinig analisten op een onmiddellijke crisis wijzen. In februari toonde een enquête dat 10 procent van de economen nog dit jaar een recessie verwachtte. In juli was dat aandeel gedaald tot 2 procent.
Complex
Het is volgens Thomson-DeVeaux ook niet eenvoudig een recessie te voorspellen. “Het economisch systeem is zo groot en complex en diep verweven met de menselijke psychologie en acties dat voorspellingen altijd moeilijk zullen blijven,” meent ze. “Dat geldt ook voor het fenomeen van de recente negatieve rentetarieven, die velen als een voorbode van de recessie bestempelen.”
“Een negatieve rente weerspiegelt een pessimistische stemming onder beleggers over de toekomstige economie. Drie maanden met een negatieve rente zijn een duidelijk teken van een mogelijke recessie. Een garantie is dat echter niet, want een omgekeerde rentecurve veroorzaakt zelf geen recessie.”
“Zelfs wanneer allerlei signalen op een dreigende recessie wijzen, is er nog altijd geen enkele manier om correcte deadlines naar voor te schuiven,” betoogt Thomson-DeVeaux. “Volgens Campbell Harvey, professor financiën aan de Duke University, kan tussen een periode met omgekeerde rentevoeten en de uitbraak van een recessie tussen zes en tweeëntwintig maanden verlopen.”
“Ondertussen blijven de acties van consumenten, investeerders en beleidsmakers echter de dagelijkse economie beïnvloeden. De voorspellingen zelf kunnen het risico op een recessie verzwakken of versterken.”
“Dit betekent niet dat economen met hun voorspellingen moeten stoppen,” zegt Thomson-DeVeaux. “Al die waarschuwingen moeten echter met een grote korrel zout worden genomen.”
Ook Tara Sinclair erkent dat de historische patronen op een waarschijnlijke recessie wijzen. Het is volgens haar dan ook zinvol om mogelijke scenario’s voor antwoorden te overwegen. Tegelijkertijd moet men volgens Sinclair open staan voor het feit dat niemand weet op welk ogenblik de mogelijke problemen zouden kunnen opduiken.