Californië blijft de ‘Golden State’, maar nergens anders bestaat zulke dispariteit tussen de ‘haves’ en have nots’.
Met een bruto binnenlands product (bbp) van 2.747 miljard dollar positioneerde de Amerikaanse staat Californië zich eerder dit jaar als ‘s werelds vijfde economie. De Californische economie is nu groter dan de Britse, die met een bbp van 2.625 miljard dollar vrede moeten nemen met een zesde plaats.
Het economisch belang van Californië voor de Verenigde Staten kan onmogelijk worden overschat. De staat is veruit de belangrijkste jobsmotor van het ganse land en heeft 20% van de economische groei sinds de financiële crisis voor zijn rekening genomen.
Toch is binnen deze staat sprake van een geweldige paradox tussen de zogenaamde ‘haves’ en ‘have nots’: er gaapt met andere woorden een enorme kloof tussen degenen die het goed hebben en de overigen.
Meeste miljardairs, maar ook de meeste armen
In geen enkele andere Amerikaanse staat wonen meer miljardairs, maar het is ook de Amerikaanse staat waar de grootste armoede heerst. Ruim 1 op elke 5 Californiërs leeft er onder de armoedegrens. Californië telt 12% van de Amerikaanse bevolking, maar de staat telt 1 op 3 van alle steuntrekkers. In de Californische straten dwalen vandaag ook nog eens een kleine 100.000 daklozen rond.
Te afhankelijk van grootverdieners
Een van de grootste problemen van de Golden State is zijn fiscale instabiliteit, veroorzaakt door een belastingsysteem dat bovenmaats afhankelijk is van grootverdieners.
De voorbije jaren hebben steeds meer rijken de staat verlaten, net vanwege een naar Amerikaanse normen krankzinnig belastingstelsel. Recente hervormingen aan dat stelsel werden door het lokale congres goedgekeurd en zijn nog nadeliger voor de ‘haves’, omdat ze vooral vastgoedeigenaars zullen treffen. De staat lijkt dan ook niet bestand te zullen zijn tegen een volgende recessie.
En er is meer slecht nieuws, want in november neemt de staat afscheid van gouverneur Jerry Brown (foto onder), een doorwinterd politicus, die zijn staat door vele woelige waters maneuvreerde. Brown is sinds 2011 gouverneur van Californië, maar houdt er op zijn 80ste mee op.
© Getty Images
Middenklasse slaagt er niet meer in rond te komen
In november trekken de Californiërs naar de stembus, waar ze een nieuwe gouverneur zullen kiezen. Dat wordt de Democraat Gavin Newsom of de Republikeinse zakenman John Cox. Beide hebben aanzienlijk minder politieke ervaring dan Brown, die zijn staat bijna vijf decennia diende en zich door vijf recessies spartelde. Beide zijn zich ook bewust van de complexiteit van de taak die hen te wachten en zijn dan ook wat wazig over hun politieke plannen.
Cox vat het probleem van de staat alvast goed samen:
“De economie groeit. De mensen aan de top zijn daar uitstekend bij gevaren. Iedereen heeft werk, want er is amper werkloosheid. Maar de middenklasse slaagt er niet meer in rond te komen.”
Vijf van de tien duurste Amerikaanse huurmarkten voor appartementen met 1 slaapkamer bevinden zich in Californië, een staat die ook nog eens de hoogste inkomensbelastingen in de VS int en de hoogste accijnzen op benzine heeft.