De Europese Unie staat dicht bij een nieuwe wet die overheden de mogelijkheid zal geven om digitale berichten in bulk te scannen. Het voorstel kwam er om materiaal van seksueel misbruik van kinderen op te sporen, maar zal er ook voor zorgen dat gecodeerde berichten niet veilig zijn.

In het nieuws: Het zou een belangrijke dag voor privacy in de Europese Unie geworden zijn. EU-regeringen moesten vandaag namelijk een standpunt innemen over een omstreden wetsvoorstel. Het gaat om een wet die bulkscanning mogelijk maakt om zo te helpen met het opsporen van materiaal over seksueel misbruik van kinderen. Maar omdat er zoveel tegenkanting is, werd het voorstel door het Belgische voorzitterschap van de agenda gehaald.

Wat houdt de wet precies in?

Het veelbesproken wetsvoorstel dateert al van 2022. Het stelt voor om een systeem te implementeren dat al je digitale berichten scant, inclusief gedeelde afbeeldingen, video’s en links. Burgers zouden daarvoor monitoringtechnologie moeten installeren bij iedere dienst die berichten en andere zaken kan versturen. Als die technologie niet wordt geïnstalleerd, kunnen er wel geen afbeeldingen of URL’s verzonden worden.

• Opvallend is dat onder de nieuwe wet ook end-to-end-encryptie niet langer veilig zou zijn. De bedoeling zou zijn om in de toekomst berichten nog steeds gecodeerd te laten versturen. Maar voor applicaties zoals WhatsApp, Messenger, Signal en Telegram berichten versleuteld zouden die wel eerst nog gescand worden. Volgens experten ondermijnt deze methode echter volledig de encryptering.

Opvallend: Sommige Eu-ministers zouden in deze wet een uitzondering willen voorzien voor militairen, politiepersoneel en zelfs politici.

Kritiek

Heel wat mensen hebben de laatste dagen aan de alarmbel getrokken in verband met deze omstreden wet. Het gaat onder andere om organisaties zoals Electronic Frontier Foundation en Center for Democracy & Technology, maar ook politici.

• De Duitse Europarlementariër Patrick Beyer van de Piratenpartij is een van de felste tegenstanders van de ‘Chat Control’-wet.

België

Ook in België komt er kritiek op heet wetsvoorstel. Op X tonen onder andere Gwendolyn Rutten en Eva De Bleeker van Open Vld zich een tegenstander van Chat Control. Dat is best opvallend, want het is dankzij België dat het wetsvoorstel opnieuw op de agenda staat in de EU. Het namelijk ons land – met een liberale premier – dat tijdens zijn voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie het wetsvoorstel opnieuw naar voren schoof nadat het eerder geen voldoende meerderheid haalde. Beyer wijst daarbij vooral beschuldigend naar minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (cd&v).

En nu? Landen zoals Duitsland, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk en Polen zouden tegen de wet stemmen. Dat is echter nog niet voldoende voor een blokkeringsminderheid. Enkele andere overheden twijfelen voorlopig nog, waardoor de stemming alle kanten kan uitgaan.