Werken loont bijna altijd, zo toont een studie aan

Het ging er in de verkiezingscampagne al vaak over: het verschil tussen werken en niet-werken. Die kloof moet groter worden, vinden haast alle Vlaamse partijen. Maar het idee dat niet werken vaak meer oplevert dan wél werken, klopt niet. Dat blijkt uit een studie van de Universiteit Antwerpen.

In het nieuws: Leefloners, werklozen, langdurig zieken en personen met een handicap zien hun inkomen stijgen wanneer ze starten met een job.

De studie die hoogleraar sociaal-economisch beleid Ive Marx en twee onderzoekers van het Centrum voor Sociaal Beleid, Johannes Derboven en Gerlinde Verbist, uitvoerden op vraag van Vlaams minister voor Werk Jo Brouns (cd&v) liegt er niet om. Werken loont vrijwel altijd, is de conclusie.
Verschillende partijen legden de beoogde kloof tussen werken en niet-werken vast op een symbolische 500 euro. Maar die wordt vaak wel al gehaald. Een alleenstaande met een leefloon van 1.214 euro verdient bijvoorbeeld 755 euro per maand extra als hij voltijds gaat werken tegen het minimumloon. En een alleenstaande werkloze met een uitkering van 1.337 euro krijgt er 632 euro bij, zo schrijft Het Nieuwsblad.
Als je bijvoorbeeld een werkende partner hebt en dus niet vertrekt van het minimumloon, ligt dat verschil nog hoger. Bovendien werd in de studie altijd uitgegaan van de hoogste uitkering die een persoon kan krijgen. Deze daalt in de tijd, dus een werkloze ziet zijn inkomen zakken als hij langere tijd niet werkt.
De onderzoekers merken op dat ook kinderen ten laste hebben de kloof vergroot tussen wat je verdient als je werkt en als je niet werkt. Uiteraard zijn er dan wel bijkomende kosten. Tegelijk krijg je als niet-werkende wel veel voordelen, zoals sociale tarieven voor energie, die je weer moet inleveren als je werkt.

Werd de kloof tussen werken en niet-werken nu groter of niet?

Om te volgen: Hoe moet de kloof nu vergroot worden?

Waar de studie geen uitsluitsel over geeft, is of Vivaldi de kloof nu heeft vergroot of verkleind. Volgens N-VA is die kloof groter geworden en zijn de uitkeringen met 8 tot 12 procent gestegen. Eenoudergezinnen met een leefloon kregen in 2019 nog 362 euro extra door te gaan werken, dit jaar houden zij maar 178 euro over, aldus de partij.
Een ander geluid is er te horen bij minister van Werk Pierre-Yves Dermagne (PS) en bij Vooruit. Zij zeggen juist dat de minimumlonen sinds de start van Vivaldi met 400 euro meer zijn gestegen dan de leeflonen. Enkel de gezinshoofden met een leefloon zagen hun inkomen met 452 euro stijgen, in alle andere gevallen gingen de werkenden erop vooruit, zo klinkt het daar.
De N-VA en de Open Vld willen de kloof vergroten door te besparen op de uitkeringen. Een slecht idee, vindt Ive Marx: “De uitkeringen liggen op hetzelfde niveau als in vergelijkbare landen en zitten na de verhogingen nog altijd 20 procent onder de armoedegrens”. Hij meent dat de oplossing onder andere ligt in het nog verder koppelen van sociale voordelen aan het inkomen.