Geheel volgens de verwachting brengt het European Data Protection Board (EDPB) negatief advies uit over het verdienmodel van Meta, ‘Pay-or-okay’. Adverteerders zijn daardoor nerveus, want heeft het nog wel zin als je geen gerichte reclame kunt aanbieden?

In het nieuws: Het EDPB vindt het ‘Pay-or-okay‘-model van Meta geen goed idee.

• Met Pay-or-okay krijg je als gebruiker de keuze: ofwel mag Meta je gegevens verzamelen, gebruiken en doorverkopen, ofwel betaal je Meta een maandelijks bedrag om je Facebook- en Instagram-data niet te gebruiken.
• Het EDPB, wat een adviserend overkoepelend orgaan van privacy-toezichthouders is, is van mening dat die keuze niet eerlijk is. Het stelt dat het privacy-risico van het huidige advertentiemodel te groot is. Gebruikers snappen niet welke rechten ze allemaal opgeven voor ze op ‘akkoord’ drukken, is de teneur.
• Bovendien is de betalende optie dan weer te duur, meent het EDPB. Het Europees Hof van Justitie oordeelde eerder dat sociale media-platformen een ‘passende vergoeding’ mogen vragen aan hun gebruikers. Met formules tussen 9,99 euro en 12,99 euro per maand beantwoordt Meta daar niet aan, concludeert de waakhond.
• In een reactie aan het Financieele Dagblad laat Meta weten dat het de kritiek ongegrond vindt: “Digitale platforms brengen aanzienlijke kosten met zich mee. Bedrijven kunnen niet verplicht worden om hun diensten op een onhoudbare manier weg te geven.”
• Het advies van het EDPB is niet bindend. In de praktijk hoeft er voorlopig dus niets te veranderen aan het model zoals Meta dat aanbiedt. Eerder verklaarde het bedrijf wel bereid te zijn om de abonnementen goedkoper te maken: 5,99 euro voor één account en 4 euro per extra account.

Worden de GDPR-regels strikter?

Om te volgen: Wat betekent dit nu voor adverteerders?

• Het oordeel van het EDPB kan als gevolg hebben dat wetgevende organen met een vergrootglas naar de verdienmodellen van websites gaan kijken. Zo is het mogelijk dat de Ierse privacycommissie een onderzoek instelt naar de kostprijzen van de abonnementen. Meta heeft zijn bedrijf in Ierland gevestigd en is dus onderhevig aan de wetgeving van dat land.
• Deze uitleg van het EDPB kan verdere gevolgen hebben. Uit de Europese GDPR-regels blijkt heel duidelijk dat gebruikers de keuze moeten krijgen of zij hun persoonlijke gegevens willen delen. Als wetgevers het advies van het EDPB volgen, dan zouden bedrijven over de hele lijn minder opties hebben om gericht te adverteren.
• Adverteerders volgen daarom de ontwikkelingen op de voet. Zij maken zich zorgen dat de regelgeving nog strikter wordt, waardoor het voor hen steeds minder zin heeft om hun advertenties aan te bieden. Ook een bredere uitrol van het opt-out-systeem geeft uiteraard minder mogelijkheden om reclame aan de man te brengen.
• Toch is niet elk advertentiebedrijf pessimistisch. Het Nederlandse GroupM ziet op korte termijn nog evenveel mogelijkheden als voor de intrede van het opt-out-systeem, zegt het tegenover het FD. Het acht de kans zeer klein dat gebruikers massaal gaan betalen om hun data voor zich te kunnen houden. Dat blijkt ook uit onderzoek, schrijft het FD: 99 procent van de Facebook- en Instagram-gebruikers zou niet bereid zijn te betalen.