In het nieuws: Een staflid van het Witte Huis beschuldigt China van inmenging in de Taiwanese verkiezingen.

• Het staflid, dat anoniem wenste te blijven, verklaarde: “Het is geen geheim dat Beijing bepaalde standpunten heeft over de uitkomst van de verkiezing en deze op verschillende manieren probeert vorm te geven en [in een bepaalde richting] te dwingen.” Dat schrijft Politico.
• Volgens de official onderneemt China onder meer “pogingen om de informatieomgeving proberen vorm te geven of economische druk op het eiland uit te oefenen via aankondigingen van tariefwijzigingen die we de afgelopen paar weken hebben gezien”.
  • China heeft beslist om vanaf 1 januari een aantal tariefverlagingen op importproducten weer in te trekken, onder andere op acryl en propyleen. Twee dagen geleden kondigde de Chinese regering aan dat het erover nadenkt om dit ook voor andere producten zoals landbouwproducten, auto-onderdelen en textiel te doen.
  • De Chinese overheid noemt deze beperkingen “een reactie op de unilaterale en discriminerende handelsrestricties” van Taiwan. Het beschuldigt de Taiwanese regeringspartij DPP van politieke manoeuvres.
• Vicepremier van Taiwan én presidentskandidaat William Lai (DPP) ziet in de tariefwijzigingen “de meest serieuze beïnvloeding ooit”. “Ze doen wat ze kunnen”, zei hij een paar dagen geleden.
• Het Amerikaans staflid treedt Lai dus bij, maar volgens hem zullen China’s pogingen geen invloed hebben op de uiteindelijke uitslag.

Pro-Westerse DPP op voorsprong

Ingezoomd: Wat zeggen de peilingen?

• De laatste exitpolls dateren van 2 januari. Taiwan houdt geen exitpolls meer vanaf tien dagen voor de verkiezingen. Dat wil zeggen dat er op iets meer dan een week tijd nog wel iets kan veranderen.
  • In die peilingen staat William Lai er het beste voor. Zijn DPP is pro-Westers en hoopt op bondgenootschap met de VS en Europa. Lai bleef op kop, voor zijn rivaal Hou Yu-ih. Sommige peilingen gaven hem 3 procent voorsprong, andere 11. In totaal haalt hij 35,25 procent van de stemmen in de polls, een lichte vooruitgang ten opzichte van een vorige peiling.
  • Uitdager Hou Yu-ih van de Kuomintang-partij (KMT), is Chinees gezind. Hij wil de handelsgesprekken met China weer opstarten en akkoorden sluiten, iets waar de DPP niets van wil weten. Hou haalt in de gecombineerde polls gemiddeld 28,72 procent.
  • De derde kandidaat, Ko Wen-je, krijgt 23,99 procent van de pollstemmen achter zich. Hij lijkt kiezers af te snoepen van Hou.
• Naast een president verkiezen de Taiwanezen ook een nieuw parlement. Er staan 113 zitjes op het spel. Ook dit is belangrijk, want als Lai president wordt maar de KMT een parlementaire meerderheid krijgt, wordt het lastig besturen voor Lai.
• De president zet het buitenlands en defensiebeleid uit, maar de parlementariërs stemmen uiteindelijk over de wetten. Tevens benoemt de president ook een aantal posten, zoals de premier, maar hij moet dit in samenspraak met het parlement doen.

Gevolgen voor de handelsrelaties

The Bigger Picture: Wat met China en de internationale handel?

• De Amerikaanse regeringsbron had nog een duidelijke boodschap voor China: “Beijing zal de provocateur zijn als het ervoor kiest om te reageren met extra militaire druk of dwang.”
• In de VS wordt zenuwachtig gekeken naar een mogelijk militair ingrijpen van China in Taiwan. Het is geen geheim dat de Chinese president Xi hoopt om Taiwan tot China te laten behoren. Beijing ziet Taiwan dan ook als een afvallige provincie.
  • Toch zou een militair ingrijpen onwaarschijnlijk zijn: het zou te veel kosten.
• Niettegenstaande staat er heel wat op het spel: de uitslag bepaalt ook verdere handelsrelaties. Die kunnen zeer belangrijk zijn voor de vooruitgang van Westerse technologie: artificiële intelligentie wordt mee ondersteund door Taiwanese halfgeleiders en hardware.
  • Begin jaren 2000 blokkeerde de KMT-oppositie al eens de invoer van Amerikaanse onderzeeërs die de toenmalige DPP-regering graag wilde. De kans is dus reëel dat het omgekeerde ook kan: een blokkade bij de uitvoer van technologie naar Westerse landen.

(evb)