De Japanse centrale bank heeft tot nog toe geweigerd om haar rentetarieven te verhogen, ondanks dat de eilandengroep al 18 opeenvolgende maanden van inflatie kent. Toch kan daarin snel verandering komen, wat aanzienlijke gevolgen zou kunnen hebben voor de wereldwijde geldmarkten.

In het nieuws. Japanners moesten vrijdag meer dan 150 yen neertellen voor een Amerikaanse dollar. Telkens dat in het verleden is gebeurd, volgde daarop een reactie van de Bank of Japan (BoJ). Die heeft tot nu toe renteverhogingen geweigerd, ondanks de daling van de valutawaarde en 18 opeenvolgende maanden van hoge inflatie.

Een historisch lage yen en aanhoudende inflatie

Zal de BoJ uiteindelijk actie ondernemen? Dat is wat verschillende financiële analisten denken, volgens de Financial Times. De Japanse centrale bank begon maandag een twee dagen durende vergadering, wat tot verwachtingen leidde van een relatief ingrijpende beslissing. Als dat niet gebeurt, zou de daling van de yen verder kunnen versnellen.

• De BoJ voert een onconventioneel beleid van “yield curve control”, waarbij staatsobligaties worden opgekocht om de rente onder een bepaald niveau te houden.
• Iets minder dan een jaar geleden kondigde de centrale bank aan dat ze elke maand 9.000 miljard yen aan staatsobligaties zou opkopen. Dat deed ze uitsluitend om de rentetarieven laag te houden.
• Maar het rendement op Japanse overheidsobligaties met een looptijd van 10 jaar bereikte vorige week 0,89%. Hoewel dat laag lijkt, is het eigenlijk het hoogste renteniveau sinds 2013 en dubbel zo hoog als vorig jaar. Met de aanhoudende inflatie die nu de consumptie begint te beïnvloeden, overweegt de centrale bank wellicht om dit tarief te verhogen.
• De Japanse inflatie is in september onder de 3% gedaald, wat dichter bij het gewenste niveau van 2% komt. Wel is die inflatie nu al 18 opeenvolgende maanden hoger dan verwacht. Bovendien bedraagt ze 4,2%, als de prijzen van energie en verse voedingsmiddelen buiten beschouwing worden gelaten. Een maand geleden was dat nog 4,3%.

Prognoses. Barclays Bank verwacht dat de BoJ haar controlebeleid volledig zal lossen. De Zwitserse UBS ziet de rente stijgen naar 1,5%. Goldman Sachs, Nomura en Morgan Stanley zetten in op de status quo.

Cruciaal. Als alle grote spelers in de financiële wereld zo geïnteresseerd zijn in het Japanse monetaire beleid, dan komt dat vooral omdat Japanse instellingen tot de grootste houders van Amerikaanse en Europese schulden behoren, schrijft de FT.

• Als de rente in eigen land plotseling gunstiger worden, bestaat de mogelijkheid dat deze Japanse schuldeigenaren hun huidige investeringen gaan verkopen.
• Op dit moment is dit echter meer theoretisch dan iets anders. Wel zou een koerswijziging van de BoJ een belangrijk taboe doorbreken in het monetaire beheer van Tokio.
• Als deze trend doorzet, zou Japan op de middellange termijn renteverhogingen kunnen zien die vergelijkbaar zijn met die in de rest van de wereld. (ddw)