In het nieuws: Slowakije wil zijn vliegtuigen wel doneren, maar wil daar wel wat voor in ruil.

• Het land heeft momenteel twaalf MiG-29 Fulcrums in voorraad. De vliegtuigen werden eind augustus uit dienst genomen, na dertig jaren dienst. In de plaats komen veertien F-16 Fighting Falcons, besteld bij Lockheed Martin.
• Nu zou Slowakije bereid zijn die MiG-29’s te doneren aan Oekraïne, samen met “enkele duizenden raketten”. Dat verklaarde de Slowaakse minister van Buitenlandse Zaken, Rastislav Kačer, in een interview met Interfax-Ukraine.

We hebben jullie nog niet voorzien van MiG-29’s. Maar we zijn klaar om dat te doen. We praten met onze NAVO-partners over hoe we dat moeten doen. En vandaag (het interview dateert van 8 december, red.) had ik een goed gesprek met de Oekraïense president. De Slowaakse minister van Defensie heeft aan hem uitgelegd hoe we dit kunnen doen. Ik denk dat, ergens in de komende weken, een Oekraïense delegatie naar Slowakije zal komen, en we zullen samenwerken met onze Amerikaanse vrienden om dit realiteit te maken.

Rastislav Kačer, de Slowaakse minister van Buitenlandse Zaken, aan Interfax-Ukraine

Een primeur? Slowakije is het eerste land dat openlijk gevechtsvliegtuigen levert. Of niet?

• Slowakije kan zijn MiG’s voorlopig wel missen: het kon met de buurlanden afspreken dat die ook voorlopig instaan voor de verdediging van het Slowaakse luchtruim. En daarnaast: ze bestelden al nieuwe F-16’s, die vermoedelijk sneller worden geleverd, als de deal doorgaat.
• Het idee om gevechtsvliegtuigen te doneren rijpte ook al in de hoofden van politici in andere landen. Vooral Polen leek lang op weg de eerste te worden, maar de VS staken hier een stokje voor.
• Polen wou zijn MiG-vloot, net zoals Slowakije, doneren in ruil voor westerse gevechtsvliegtuigen. Het bedacht een plan om ze te doneren aan de VS, die ze op de luchtmachtbasis in het Duitse Ramstein kon stationeren. De VS kon ze op hun beurt doneren aan Oekraïne. Polen wou toen, in de beginfase van het conflict, geen risico’s lopen, maar ook de VS vond deze deal te gevaarlijk.
• Daarnaast trainen verschillende Oekraïense piloten al maanden met moderne Amerikaanse vliegtuigen, zoals de F-15 en A-10 Warthog. Deze zijn overbodig geworden in de Amerikaanse vloot, en worden de komende jaren uit dienst gehaald en gesloopt. Oekraïne is echter vragende partij, en de kans bestaat dat de VS dergelijke vliegtuigen zal doneren, al lijkt het eerder te gaan om een deal die pas de komende jaren zal plaatsvinden.
• Toch bestaat de kans dat Slowakije niet het eerste land wordt dat vliegtuigen levert. Al in april deelde John Kirby, de woordvoerder van het Pentagon (het Amerikaanse ministerie van Defensie), mee dat Oekraïne “nu over meer vliegtuigen beschikt dan aan het begin van het conflict“. Dit impliceert dat het extra jets kreeg van een partner, maar in de officiële wapenleveringen aan Oekraïne is daar niets van terug te vinden.