Een Turks boorschip vertrok dinsdag uit de haven van Mersin, om gas te zoeken in de oostelijke Middellandse Zee. Hoewel president Recep Tayyip Erdogan beweert dat het schip binnen de territoriale wateren van Turkije zal blijven, zouden de spanningen in de regio wel eens hoog op kunnen lopen.
Dat het schip, de 238 meter lange Abdullhamid Han, zou vertrekken, was al enkele weken bekend. De Turkse minister van Energie Faith Dönmez kondigde op 26 juli immers al aan dat het boorschip gas zou zoeken in de regio.
In de oostelijke Middellandse Zee bevindt zich een grote hoeveelheid aardgas die vooralsnog nog niet op grote schaal wordt uitgebuit. Maar Turkije is niet het enige land in de streek dat naar het waardevolle goedje lonkt.
Cyprus, dat niet door Turkije als onafhankelijk wordt erkend, beweert immers dat het land zich binnen zijn exclusieve economische zone (EEZ) wil begeven. Turkije ziet die wateren echter als zijn eigen territoriale wateren. Het land verklaart zelfs het “soevereine recht” te hebben om voor de Cypriotische kust te boren.
Strategisch belangrijk
Een dag voordat Dönmez de aankondiging maakte, zei de Energieminister van Cyprus, Natasa Pilides, nog dat de gasbronnen in de streek van groot strategisch belang zijn. Dat komt omdat Europa nu af wil van de afhankelijkheid van Russisch gas, waardoor het andere exporteurs zoekt.
“Europa is een goede potentiële klant voor Cypriotisch gas”, klonk het aan Bloomberg. Het land is sinds het begin van de eeuw proefboringen aan het uitvoeren, en deze week ontdekte het binnen zijn EEZ een locatie met een grote gasvoorraad. Volgens Pilides heeft Cyprus zelf niet veel gas nodig, waardoor het gas naar Europa zou kunnen exporteren.
Turkije wil echter hetzelfde doen en heeft “een langetermijnplan om een energiehub in de regio te worden en een belangrijke rol te spelen in de Europese energieveiligheid”, vertelde Umud Shokri, een Turkse adviseur op vlak van Buitenlandse Zaken, aan Al Jazeera.
Turkije wordt uitgesloten
Dat Turkije een ambitieus plan heeft, wordt behalve de eilandnatie ook door andere landen in de streek niet gesmaakt. In 2020 ondertekenden Cyrpus, Griekenland en Israël een akkoord om een pijplijn van 1.872 kilometer aan te leggen in het gebied, de EastMedpijpleiding, om Cypriotisch gas naar Griekenland en Italië te vervoeren.
Hoewel het goedkoper en sneller zou zijn geweest om de pijplijn door maritieme gebieden te sturen die door Turkije worden opgeëist, hebben de landen dat niet gedaan. Volgens Shokri wordt het land in de regio “volledig buiten beschouwing gelaten”.
(kg)
