Noorwegen bereidt zich voor om de export van energie naar Europa te beperken. Het land zou dat doen om de eigen wintervoorraad te garanderen, maar daarmee lijkt de nakende energiecrisis enkel dichterbij te komen op de rest van het continent.
Het land haalt veruit het grootste deel, meer dan 90 procent, van zijn energie uit waterkracht. Dat komt omdat de Noorse geografie daar uitermate geschikt voor is: doordat het land zoveel steile valleien en rivieren bevat, is het gemakkelijk om waterkrachtcentrales te installeren.
Daardoor heeft Noorwegen historisch gezien maar weinig problemen gehad op vlak van elektriciteit. De prijzen zijn bij de laagste in Europa en het land produceert meestal een aanzienlijk overschot, waardoor het significante hoeveelheden energie kan exporteren. Noorwegen voert tijdens een typisch jaar zo’n 20 procent van zijn productie uit naar andere landen in Europa.
Waterreservoirs staan laag
Maar deze zomer bestaat het risico dat die export niet zal kunnen gebeuren. Na een bijzonder droge lente staan veel waterreservoirs een stuk lager dan gewoonlijk, waardoor het land zich genoodzaakt ziet om een moeilijke keuze te maken: het hervullen van de reservoirs zou prioriteit krijgen boven de productie van energie, aldus de Noorse minister van Energie, Terje Aasland.
“In de praktijk zal het gaan om controlemechanismen die de mogelijkheid van uitvoer beperken in geval van lage vulling van de reservoirs,” zei de minister in een tekst die bestemd is voor leden van het parlement. Het ministerie zal deze week werken aan een wettelijk kader, dat er zo snel mogelijk voor moet zorgen dat die mechanismen zullen worden ingevoerd.
Nutsbedrijven niet blij
Hoewel Noorwegen geen lid van de Europese Unie (EU) is, maakt het wel deel uit van de Europese energiemarkt. Volgens de regels daarvan mogen landen niet zomaar voor langdurige periodes de export beperken. Dat mag enkel als een land de noodtoestand uitroept.
Ook Noorse nutsbedrijven zijn niet blij met de geplande maatregelen. “Als er iets is wat we in moeilijke tijden niet nodig hebben, dan is het wel het ondermijnen van de samenwerking en de voorspelbaarheid van de handel van energie”, zei Toini Lovseth, uitvoerend directeur bij energiegroep EnergiNorge in een e-mail aan Bloomberg. Nutsbedrijven hebben er doorgaans baat bij om energie op de internationale markt te verkopen, zeker wanneer de prijzen hoog staan, zoals nu het geval is.
Toch zei Aasland dat er zich meer water in de reservoirs bevindt dan analisten aanvankelijk hadden verwacht. De kans dat de elektriciteitsexport effectief wordt beperkt, is bijgevolg “laag”, aldus de minister.
