De Belgische cryptosector kijkt aandachtig naar een nieuw witboek dat woensdag door Europarlementsleden Assita Kanko (N-VA) en Ernest Urtasun (Spaanse groenen) werd ingediend bij de Europese Commissie. Daarin staat dat transacties met cryptomunten worden onderworpen aan allerlei regels die gelden voor de klassieke financiële sector.

In de blauwdruk van Kanko en Urtasun staan zaken die cryptobeleggers aanvankelijk zullen doen schrikken, maar wellicht ook niet geheel onverwacht waren. De politici willen dat de “travel rule” van klassieke transacties, waarbij informatie over betaler en ontvanger “meereist” en overgemaakt wordt aan de overheid voor een aantal jaar, ook van toepassing wordt op crypto. Het gaat over informatie zoals de naam, het adres, paspoortnummer en een walletadres.

Maar Kanko en Urtasun gaan nog een forse stap verder dan de regelgeving voor de banken. Voor klassieke transacties geldt de “travel rule” enkel vanaf 1.000 euro. Voor crypto zou het gewoon voor elke transactie gelden. In een persbericht schrijft Kanko namelijk dat er voldoende bewijs is dat criminelen en terroristen met kleine hoeveelheden crypto zwart geld zouden doorsluizen. 

Verder komt er een lijst met conforme cryptobeurzen. Binance, Coinhouse en BTC Direct worden in een persbericht bij naam genoemd als ondernemingen die voldoende maatregelen nemen om de gebruiker te kennen. Zij zullen niet bij elke transactie een vergaande detaillering moeten meegeven. 

Dat deze spelregels buitengewoon transformatief zullen zijn voor de cryptosector in België en Europa, staat buiten kijf. Enkele figuren binnen de Belgische blockchainwereld stuurden alvast een reactie naar onze redactie.

“Regelgevers moeten oplossingen zoeken die concurrentievermogen van Europese crypto-industrie niet in de weg staan”

“Ik ben helemaal voor maatregelen om de veiligheid voor iedereen te vergroten”, begint Marc Toledo, algemeen directeur bij de Belgische cryptobeurs Bit4You en de Belgische blockchain-associatie (BAx). “De implementatie van de ‘travel rule’ zal wel moeizaam zijn, omdat niet elke technologie toelaat dat deze informatie kan overgedragen worden. Langs de andere kant zou het makkelijker zijn om een wereldwijd register van goedgekeurde en geïdentificeerde adressen op te zetten. Deze procedure wordt ook gebruikt in de bankensector.”

Toledo benadrukt ten slotte dat de technologie achter cryptomunten niet de vijand van de Europese Unie is. De vijand zou de anonimiteit zijn, zoals dat ook met cash en bankrekeningen het geval is binnen landen met slechte Know Your Customer-regels.

“Regelgevers moeten nauw samenwerken met cryptobeurzen om oplossingen te zoeken die implementeerbaar zijn, die de veiligheid verhogen en die de toekomst en het concurrentievermogen van onze crypto-industrie in de EU niet in de weg staan, terwijl ze de privacy van informatie beschermt,” besluit Toledo.

“Focus op financieren van terrorisme om cryptobedrijven extra papierwerk op te leveren”

Thomas Spaas, advocaat gespecialiseerd in cryptofiscaliteit en -regulering, gooit het dan weer over een andere boeg. “Dit komt niet zomaar uit de lucht gevallen, maar deze maatregelen zijn volledig overbodig. Cryptobeurzen zouden volgens dit voorstel nog meer moeten doen wat ze toch al doen: gegevens van klanten bijhouden. Dat crypto weer wordt vermeld als financieringsbron van terrorisme is onterecht en vervelend; dit betekent vooral weer een extra stapel papierwerk voor cryptobedrijven. Het gebruik van cash is bovendien nog steeds minder traceerbaar dan overschrijven met crypto. De meeste blockchains zijn helemaal niet anoniem meer zodra de gegevens van gebruikers aan bepaalde adressen zijn gekoppeld. Gezien de handel tussen particulieren rechtstreeks nog altijd die regels niet heeft (zelfs China waagt zich daar niet aan) kunnen we ons afvragen wat dit voorstel nu uiteindelijk verbetert”, werpt Spaas op.

Volgens de advocaat kan het Europees Parlement bovendien feitelijk geen wetsvoorstel indienen. “Dit is een voorstel dat gedaan wordt aan de Europese Commissie met het doel op nieuwe spelregels. De vraag is hoe dicht we eigenlijk staan bij een aankomend beleid voor crypto”, vult Spaas aan.

Verder trekt Spaas ook de oorsprong van de tekst deels in twijfel. “Mij lijkt deze blauwdruk een vrij letterlijke kopie van de cryptomaatregelen die aangeraden worden door de Financial Action Task Force (ofwel de FATF, een internationale en intergouvernementele organisatie die het witwassen van geld bestrijdt, red.)”, meent Spaas. De legitimiteit van die organisatie zou makkelijk in vraag gesteld kunnen worden. “Is het bijvoorbeeld de bedoeling dat de FATF, een verzameling administraties, zo’n grote invloed heeft op hoe het Europese beleid gevormd wordt en het Europese Parlement aan het handje neemt?”, zegt Spaas nog.

Nog volgens de advocaat moeten de autoriteiten beseffen dat crypto niet weggaat. Het voorstel zou geen “atoombom op de cryptowereld” betekenen, maar zal alleen maar de “zoveelste regel” zijn die erbij komt voor cryptobedrijven. “Daardoor worden vooral gevestigde spelers in de cryptosector beschermd en zal het steeds moeilijker worden voor nieuwe ondernemers. Waar de overheid vooral zou op moeten inzetten, is het verbeteren van de knowhow over gedecentraliseerde technologieën binnen de autoriteiten en regelgevende organen.”

De witwassers van de cryptowereld

“Het is zeer zeker positief dat ze criminaliteit aanpakken. Het ziet er mooi uit op papier maar hoe ga je dat allemaal uitvoeren?”, zegt Gwen Busseniers, expert in de handel van digitale munten en oprichter van CryptoSchool. Busseniers meent, net als Spaas, dat het voorstel iets wil opleggen dat feitelijk al gevolgd wordt door de meeste cryptobeurzen via de reeds ingeburgerde KYC-procedure.

“Bovendien houden beurzen al een heleboel maatregelen aan om verdachte transacties te flaggen. De verantwoordelijkheid van grootschalige B2B-criminaliteit aanpakken kan je ook moeilijk volledig bij een cryptobeurs leggen. De overheden gaven criminele bedrijven de licentie om zaken te voeren”, voert Busseniers aan.

Ten slotte haalt de crypto-expert nog een belangrijke opmerking aan. “Ik vermoed dat deze maatregelen vooral gericht zijn op het aanpakken van zogenoemde cryptomixers. Dergelijke mixers zijn feitelijk de witwassers van de cryptowereld”, zegt Busseniers.

De cryptomixer Tornado Cash werd bijvoorbeeld begin dit jaar gebruikt om 15 miljoen dollar aan gestolen Ether-munten van de cryptobeurs Crypto.com wit te wassen. Via zo’n gedecentraliseerde dienst kunnen munten gestort worden en met andere rekeningen opgenomen worden. Hierdoor wordt de “on-chain link”, ofwel de notering van de transactie in het grootboek van Ethereums blockchain, tussen de verschillende rekeningen verbroken.

(kg, fc)