De Belgische fiscale diensten vergeten bij de inning van de belastingen te vaak dat er aan de andere kant van de procedure mensen van vlees en bloed schuilen. Dat zeggen Ivan Van de Cloot, de hoofdeconoom van denktank Itinera, en de gerenommeerde fiscaal advocaat Victor Dauginet.

Ze schreven een gezamenlijk rapport dat als inspiratie wil dienen voor de verdere belastinghervorming waar de regering-De Croo aan werkt.

Inhoudelijk liggen de voorstellen van Dauginet en Van de Cloot in de lijn van wat ook andere experts aanraden: een taxshift die de loodzware fiscale druk op arbeid verlaagt, een vereenvoudiging die in de wildgroei aan aftrekposten wiedt en meer garanties op rechtszekerheid en voorspelbaarheid, zodat bedrijven en burgers weten waar ze aan toe zijn.

Maar daarnaast pleit het duo ook voor een meer menselijke, minder vijandige, omgang tussen de fiscale administratie en de belastingplichtige, waarbij er meer ruimte is voor overleg zonder directe confrontatie. “De relatie tussen fiscus en burger, ondernemer of bestuurder van vzw’s is aan herstel toe.”

Ze wijzen op het agressieve taalgebruik van de fiscus, zoals “aanslag van ambtswege” of “dwangbevel”, en de vaak bikkelharde procedureslagen.

Goede trouw

“Belangrijk is dat invordering vooral kostenbewust gebeurt”, zo verklaarde minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) in zijn beleidsverklaring in 2020. “Zowel in hoofde van de overheid als in hoofde van de schuldenaar, doet mijn administratie dat op basis van een strategie die bepaald wordt door segmentatie van de schuldenaars, het verschuldigde bedrag en de datamining-modellen.”

“Dat belastingen uiteindelijk door mensen worden betaald, lijkt ons een belangrijker criterium”, zegt Itinera daarover. “Dat het leeuwendeel van de Belgen hun belastingen correct probeert te betalen zonder dat daar dwang aan te pas moet komen, lijkt de fiscus soms te ontgaan”, schrijven Van De Cloot en Dauginet. “Goede trouw of overmacht worden amper tot nooit in overweging genomen.”

(am)