De aanplanting van miljoenen bomen langsheen de meest afgelegen rivieren en beken van Schotland moet de wilde zalm tegen de ergste effecten van de klimaatverandering beschermen. Dat hebben een aantal natuurorganisaties gezegd.
Daarbij wordt opgemerkt dat de rivieren in de Schotse hooglanden tijdens de zomer al te warm zijn geworden voor de wilde Atlantische zalm die stroomopwaarts zwemt om te gaan paaien. Op die manier wordt het voortbestaan van de soort bedreigd. Afkoeling door de schaduw van bomen zou een oplossing moeten brengen.
Stress en gedragsverandering
“Langsheen de zijtakken van de Dee in Aberdeenshire, een van beroemdste rivieren voor de zalmvisserij, zijn inmiddels al 250.000 jonge bomen geplant”, merkt de Britse krant The Guardian op. “Tegen midden volgend decennium zouden in het stroomgebied een miljoen bomen – waaronder lijsterbes, esp, grove den, berk, wilg, meidoorn en jeneverbes – moeten worden geplant.”
Vier jaar geleden, toen Schotland de laagste zalmvangst sinds het begin van de metingen registreerde, bleek dat de watertemperatuur in 70 procent van de zalmrivieren tijdens de zomer minstens één dag te warm waren.
Daarbij werd de grens van 23 graden Celsius, de temperatuur waarbij zalmen stress en gedragsverandering, optreden. Atlantische zalm geeft de voorkeur aan een zomertemperatuur van ruim 10 graden Celsius. Een temperatuur van 33 graden Celsius is dodelijk.
Wetenschappers van Marine Scotland ontdekten dat amper 35 procent van de Schotse rivieren, die zich uitstrekken over een lengte van 103.000 kilometer, voldoende begroeid zijn met bomen om de nodige afkoeling te kunnen bieden.
Lorraine Hawkins, rivierdirecteur van de Dee District Salmon Fishery Board, wijst erop dat deze rivieren de kraamkamers voor jonge vissen zijn. “Deze jonge dieren worden door de zomertemperaturen zwaar beïnvloed”, voert Hawkins aan. “Hun voeding en groei worden aangetast. Indien de temperaturen verder oplopen, zullen veel vissen sterven.”
Biodiversiteit
In heel Schotland koesteren lokale autoriteiten nu plannen om bomen te planten. Op die manier hopen ze de essentiële schaduw te kunnen bieden om de opwarming van het rivierwater af te remmen. Daarbij wordt er opgemerkt dat deze projecten ook de algemene gezondheid en biodiversiteit van de rivieren in de Schotse hooglanden verbeteren en dus aan de hele biotoop ten goede komen.
De dramatische afname van het aantal wilde zalmen wordt aan tal van factoren toegeschreven. Er is de klimaatverandering die de beschikbaarheid van voedsel beïnvloedt. Daarnaast beletten stuwen en andere obstakels dat de zalmen stroomopwaarts hun paaigebieden kunnen bereiken.
Anderzijds zorgt de toenemende populatie zeehonden eveneens voor een uitdunning van het zalmbestand. De dieren worden verder ook het slachtoffer van de bijvangst door trawlers op zee. Tenslotte is er ook nog de slechte rivierkwaliteit.
Alan Wells, directeur van Fisheries Management Scotland, hekelt daarbij ook het gebrek aan beleid. “De Schotse overheid stelt weliswaar nieuwe strategieën voor natuurbehoud voor, maar dat gaat veel te traag”, benadrukt hij.
(kg)