Het is vandaag een jaar geleden dat het leger in Myanmar een staatsgreep pleegde. Daarbij werd de democratisch verkozen Aung San Suu Kyi uit haar functie als president gezet. Ze staat nog steeds onder huisarrest. De Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Canada bereiden sancties voor.

Het Myanmarese leger beweerde vorig jaar dat er bij de verkiezingen, enkele maanden voor de coupleging, massaal gefraudeerd zou zijn en nam brutaal de macht over. Het land kent al een jaar van protesten van burgers en hevige repressie door de leidende militaire junta.

Explosie

Activisten plannen dinsdag een “stille staking” en hebben opgeroepen om tussen 10.00 en 16.00 uur thuis te blijven. Op het einde van de staking zullen de mensen klappen of op potten slaan. Een plaatselijke traditie die gebruikt wordt om boze geesten te verdrijven, en meer recent als een vorm van protest tegen het leger.

Toch verloopt deze eerste verjaardag niet vreedzaam. Een explosie tijdens een optocht van militaire aanhangers in de oostelijke grensstad Tachileik, zou twee mensen hebben gedood en dertig gewonden hebben veroorzaakt, bericht persagentschap Reuters.

“We hoorden allemaal een explosie en mensen renden in het wilde weg, luid schreeuwend”, vertelde een getuige per telefoon aan Reuters. “Ik verstopte me in het huis.”

Junta-chef Min Aung Hlaing verlengde de noodtoestand die na de staatsgreep was afgekondigd met nog eens zes maanden, kondigden de staatsmedia dinsdag aan. Volgens hem vanwege dreigingen van “interne en externe saboteurs” en “terroristische aanvallen en vernielingen”.

De 76-jarige afgezette leider Suu Kyi is in januari veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf. Het vonnis werd kort daarna verkort tot twee jaar door generaal Min Aung Hlaing. In December kreeg Suu Kyi ook al een straf van vier jaar opgelegd, die ook naar twee jaar verkort werd.

Er hangt de ex-president echter nog een ‘potentiële’ straf van meer dan 100 jaar boven het hoofd die beraamd zou worden door de militaire junta. Hoewel haar locatie niet bekend is, mag Suu Kyi haar straf voorlopig in huisarrest uitzitten.

Sancties

“We veroordelen het afschuwelijke geweld van de Myanmarese veiligheidstroepen tegen de bevolking van Myanmar en wij zullen blijven ijveren voor het ter verantwoording roepen van de verantwoordelijken”, zei de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antony Blinken, afgelopen vrijdag op Twitter.

“Wij staan pal achter het moedige volk van Myanmar en moedigen alle landen aan met één stem te spreken ter ondersteuning van hun wil.”

De Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Canada hebben maandag gecoördineerde sancties tegen Myanmarese functionarissen afgekondigd. Ze werden opgelegd aan procureur-generaal Thida Oo, opperrechter Tun Tun Oo en voorzitter van de anticorruptiecommissie Tin Oo. De functionarissen waren volgens de VS nauw betrokken bij de vervolging van Aung San Suu Kyi.

“Wij coördineren deze acties met het Verenigd Koninkrijk en Canada om de verantwoordingsplicht voor de staatsgreep en het door het regime gepleegde geweld te bevorderen”, zei Blinken in een statement.

“De Verenigde Staten zullen de schendingen van de mensenrechten blijven aanpakken en druk blijven uitoefenen op het regime om een einde te maken aan het geweld, al wie ten onrechte wordt vastgehouden vrij te laten, ongehinderde humanitaire toegang toe te staan en Birma opnieuw de weg naar democratie te doen inslaan”, voegde hij eraan toe.

(evb)