België telt ruim 500.000 langdurige zieken. Meer dan de helft van hen krijgt een uitkering uitbetaald tot aan hun pensioen omdat het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV) van oordeel is dat ze permanent arbeidsongeschikt zijn. Frank Vandenbroucke (Vooruit), Minister van Volksgezondheid, wil een deel van die groep opnieuw laten controleren.

Key takeaways

• Ruim de helft van de langdurige zieken krijgt een uitkering tot hun pensioen.
• Bijna 37 procent van die groep is ouder dan 60 jaar.
• Hervormingen van Vandenbroucke moeten ervoor zorgen dat het aantal langdurige zieken die een uitkering tot aan hun pensioen krijgen afneemt.

In het nieuws: Eind 2023 zaten 526.507 personen langer dan een jaar thuis, goed voor een recordbedrag aan uitkeringen: meer dan 9 miljard euro per jaar.

• Cijfers die De Tijd opvroeg tonen nu aan dat het RIZIV de voorbije 15 jaar welgeteld 289.397 langdurig zieken als arbeidsongeschikt heeft erkend tot aan hun pensioen. Dat komt overeen met 55 procent van alle langdurige zieken.
• Bijna 37 procent van de groep die ‘voor altijd ziek’ werd verklaard, is ouder dan 60 jaar. Maar bijna 16 procent is jonger dan 50 jaar. 
• Voorts blijkt uit de cijfers dat een derde van de mensen die tot aan hun pensioenleeftijd erkend zijn als arbeidsongeschikt met mentale klachten, zoals een burn-out, kampt. Een even grote groep heeft problemen met de spieren, gewrichten of zenuwen.
• Het RIZIV laat in een reactie aan de nieuwssite weten dat de invaliditeit in theorie nooit definitief is. “De Geneeskundige Raad voor Invaliditeit van het RIZIV of de adviserende arts van het ziekenfonds kan steeds de arbeidsongeschiktheid evalueren”, klinkt het.
  • Het RIZIV voegt eraan toe dat het aandeel langdurig zieken dat tot aan de pensioenleeftijd een uitkering krijgt kleiner wordt. Zo ging het in 2021 nog om 61 procent van het totale aantal langdurig zieken.

Vandenbroucke wil aantal permanente langdurige zieken terugdringen

Zoom in: Hervormingen van Vandenbroucke moeten ervoor zorgen dat het aantal langdurige zieken die een uitkering tot aan hun pensioen krijgen afneemt.

• Sinds 1 juli 2024 kan een langdurig zieke in principe nog voor maximaal één, drie of vijf jaar een verlenging krijgen van de arbeidsongeschiktheid, afhankelijk van de pathologie.
  • “Onze arbeidsmarkt, de toegankelijkheid van jobs, de hulpmiddelen, maar ook de medische wetenschap evolueren. En mensen die 10 jaar geleden misschien geen vooruitzicht hadden op mogelijk werk, kunnen dat hierdoor wel weer hebben”, laat de minister aan het persagentschap Belga weten.
  • Voor sommige mensen blijft de mogelijkheid wel bestaan om tot aan hun pensioen een uitkering te krijgen. Het gaat dan om personen die lijden aan heel specifieke aandoeningen, zoals een gevorderde kanker of verlamming. Ook patiënten die aan een ziekte lijden die niet op de beperkte lijst met diagnoses staat, komt daarvoor nog in aanmerking. In dat geval moeten minstens twee adviserende artsen (of één adviserende arts en een paramedicus) de erkenning tot aan de pensioenleeftijd valideren vooraleer het RIZIV de beslissing neemt.
• Hij heeft ook aan de ziekenfondsen gevraagd om met prioriteit te bekijken of een deel van de mensen die de afgelopen vijftien jaar arbeidsongeschikt zijn verklaard tot aan het pensioen, toch niet de stap naar werk kan zetten.
  • “Dit zal gefaseerd gebeuren, de ziekenfondsen kunnen namelijk niet iedereen tegelijk zien. Het is hierbij wel niet de bedoeling dat mensen zonder perspectief weer opgeroepen worden”, benadrukt Vandenbroucke.

Wil je op de hoogte blijven van alles wat er zich afspeelt in de financiële wereld? Niels Saelens, een journalist met een passie voor financiën, volgt alles op de voet op. Via deze link kan je je inschrijven op zijn dagelijkse nieuwsbrief.