De Organisation of Petroleum Exporting Countries (Opec) heeft zijn controle over de wereldwijde oliemarkten grotendeels verloren. De acties van drie mannen – de Amerikaanse president Donald Trump en diens Russische collega Vladimir Poetin en de Saudische kroonprins Mohammed Bin Salman – zullen de evoluties van de oliemarkten volgend jaar en de daaropvolgende periode bepalen. Dat zegt Julian Lee, oliespecialist bij het persbureau Bloomberg.

Hij merkt daarbij wel op dat dit drietal echter geen eensgezind standpunt deelt, maar ieder individu door andere belangen wordt gedreven. Daarbij zal Bin Salman volgens Lee mogelijk tegen een onverschillige Poetin en een vijandige Trump moeten optornen.

Records

“Terwijl Opec worstelt om een gemeenschappelijk doel te bereiken, domineren de Verenigde Staten, Rusland en Saoedi-Arabië op de petroleummarkt het wereldwijde aanbod,” zegt Julian Lee. “Samen produceren ze meer olie dan de vijftien leden van de Opec. De drie landen laten recordproducties optekenen en mogelijk zullen zij ook volgend jaar meer petroleum oppompen, hoewel ze mogelijk niet allemaal voor die strategie zullen kiezen.”

© EPA

“Saudi-Arabië en Rusland hadden in juni hun plannen doorgedrukt om de productiebeperkingen, die sinds begin vorig jaar van kracht waren, te versoepelen,” stipt Lee nog aan. “Sindsdien hebben beide landen hun productie sterk opgedreven. Tegelijkertijd lieten ook de Verenigde Staten een toename optekenen, nadat de schalieproductie in het Perm Basin in Texas een aantal flessenhalzen in zijn pijpleidingen naar de Golf van Mexico kon oplossen.”

“Samen met een neerwaartse herziening van de geschatte marktvraag en het besluit van de Amerikaanse president om geen sancties uit te vaardigen tegen kopers van Iraanse olie, hebben het marktsentiment omgekeerd. De vrees voor een eventueel tekort aan aanvoer is in een periode van amper drie maanden geëvolueerd naar een bekommernis over mogelijke overschotten,”

“Het International Energy Agency (IEA) berekende dat de olievoorraden van de lidstaten van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso), die sinds begin vorig jaar een inkrimping hadden laten optekenen, weer een stijging hebben geregistreerd en wellicht snel opnieuw boven hun vijfjarige gemiddelden zullen zijn opgelopen.”

© Getty Images

Begroting

Om de olieprijzen voor een daling te behoeden, heeft Saudi-Arabië gezegd zijn export met een half miljoen vaten per dag te zullen verminderen. Gewaarschuwd werd dat ook de andere producenten de uitvoer met een miljoen vaten per dag moesten beperken. “Dat leidde tot een lauwe reactie van Poetin en een snelle afkeuring van Trump,” benadrukt Lee.

“Bin Salman heeft olie-inkomsten nodig voor zijn geplande transformatie van de Saudische economie. Het Internationaal Monetair Fonds raamt dat het land volgend jaar een olieprijs van 73,3 dollar per vat nodig zal hebben om zijn begroting in evenwicht te brengen. De huidige prijzen blijven ongeveer 5 dollar onder dat vereiste niveau.”

“Een verlenging van de productieverminderingen voor een derde jaar is de enige manier waarop Bin Salman de prijs kan realiseren die hij nodig heeft,” meent Lee. “Hij dreigt daarbij echter mogelijk met Poetin en Trump te botsen.”

“Poetin toont geen groot enthousiasme voor een nieuwe beperking van de Russische olieproductie. Het budget van zijn regering is veel minder afhankelijk van de olieprijzen dan toen Rusland vorig jaar met de Opec tot een productiebeperking besliste. Bovendien willen de Russische oliemaatschappijen de gedane investeringen in hun velden te gelde kunnen brengen.”

“Poetin kan alsnog besluiten dat het behoud van een verbeterde politieke relatie met Bin Salman een klein offer waard is,” oppert Lee. “Het is echter geen uitgemaakte zaak dat Rusland zal instemmen met verdere productiebeperkingen. Poetin zegt zich perfect te kunnen vinden in een olieprijs van ongeveer 70 dollar per vat.”

© Getty Images

Fracking

“Uiteraard reageert Donald Trump luidruchtiger dan Poetin, maar een grotere bedreiging voor de Saudische plannen dan zijn tweets zijn de Amerikaanse fracking-producenten, die de voorbije twaalf maanden aan hun productie een volume hebben toegevoegd dat gelijk is aan de volledige opbrengsten aan Nigeriaanse olie,” zegt Lee.

“Volgens het Amerikaanse ministerie van energie zou de productie van de Amerikaanse fracking-industrie in april volgend jaar een niveau van 12 miljoen vaten per dag kunnen bereiken,” zegt Lee. “Dat is een half jaar eerder dan een maand geleden was aangekondigd en 1,2 miljoen vaten per dag meer dan in januari was voorzien.”

“Indien Saudi-Arabië zijn plannen voor de internationale oliemarkt wil realiseren, zal het land de toorn van Trump, de onverschilligheid van Poetin en een bloeiende Amerikaanse schalie-industrie het hoofd moeten bieden.”