De inwoners van Zürich hebben hun veto uitgesproken tegen een voorstel om de distributie van hun drinkwater gedeeltelijk te privatiseren. De linkerzijde in het kantonnale parlement had de inwoners gevraagd zich tegen de privatisering te verzetten. Ook milieugroeperingen hadden tegen de impact van de ingreep gewaarschuwd. Uiteindelijk schaarde 54,6 procent van de kiezers zich achter het voorgestelde verbod.

Aan het referendum nam 40,7 procent van de kiesgerechtigden deel. Het voorstel was door een meerderheid van het kantonnale parlement eerder goedgekeurd. De bevolking verzette zich ook tegen een wetsverandering die landeigenaars meer macht over rivieren en andere waterpartijen op hun terreinen zouden geven.

Traditie

De linkerzijde voerde aan dat de ingreep een einde zou maken aan een duizend jaar oude traditie die bepaalt dat het water gemeenschappelijke eigendom is van de gemeenschap. Milieugroepen benadrukten dat water een publiek goed is. Dat moest volgens hen ook duidelijk in de Zwitserse wetgeving naar voor komen. Tevens waarschuwde men voor het gevaar dat de lokale watervoorraden in handen van grote multinationals zouden kunnen komen.

De indieners van het voorstel hadden gesuggereerd dat particulieren een belang zouden kunnen nemen in de gemeentelijke bedrijven voor waterdistributie. Daarbij wilde men wel bepalen dat de particuliere sector maximaal de helft van het kapitaal van de waterbedrijven konden bezitten. De stemrechten zouden bovendien wettelijk tot 33 procent beperkt blijven.

Die bepalingen boden volgens de indieners voldoende garanties. De beperkingen zorgden er immers voor dat de gemeentebesturen te allen tijde de eindbeslissing in handen zouden houden. Bovendien meenden zij dat grote groepen zoals Nestlé of Coca-Cola waarschijnlijk toch niet in de sector zouden investeren. Gemeentelijke bedrijven mogen uit de distributie van drinkwater immers geen winsten puren.

Oevers

Andere Zwitserse kantons hebben eerder al elke mogelijke privatisering van drinkwater uitgesloten. Dat is onder meer het geval in de kantons Freiburg en Jura. Acht jaar geleden al keurde het parlement van Freiburg terzake een wet goed. Die reglementering bepaalt dat de controle en de verspreiding van de watervoorraden in handen van de overheid moeten blijven. Ook de Jura besliste drie jaar geleden dat water een algemeen goed is en dat de reserves daarvan publieke eigendom zijn.

Begin deze eeuw hadden twee particuliere ontwikkelaars gehoopt om het water in Bevaix, een gemeente in het kanton Neuchâtel, te kunnen laten exploiteren door een dochterbedrijf van Nestlé. Door zware protesten gaven de ontwikkelaars hun plannen uiteindelijk op.

Het referendum verwierp ook een plan om landeigenaars een grotere macht te geven over waterlopen en andere waterpartijen op hun terreinen. Tegenstanders waarschuwden dat de eigenaars daardoor mogelijk onder meer de bevolking de toegang tot de oevers van meren zouden kunnen ontzeggen.