Nergens in de wereld ligt de werkloosheid hoger dan in Zuid-Afrika. Het werkloosheidspercentage in het land, inclusief personen die zijn gestopt met het zoeken naar werk, steeg tijdens het tweede kwartaal van dit jaar naar 44,4 procent. Dat blijkt uit een rapport van het persbureau Bloomberg, gebaseerd op een analyse van 82 verschillende landen.
De analisten van Bloomberg wijzen er daarbij wel op dat de data van sommige landen in de studie zijn verouderd.
Vrees voor verdere toename
“In het tweede kwartaal van dit jaar steeg het werkloosheidspercentage in Zuid-Afrika naar 33,2 procent, tegen 32,6 procent de drie maanden eerder”, merkt Bloomberg op. “Wanneer echter met een uitgebreide definitie wordt gewerkt – waarbij ook gekeken wordt naar burgers die weliswaar beschikbaar waren voor werk, maar niet op zoek waren naar een baan – liep het cijfer tijdens diezelfde periode van 43,2 procent verder naar 44,4 procent op.”
Bloomberg vermoedt dat de Zuid-Afrikaanse werkloosheidscijfers tijdens het derde kwartaal verder zullen stijgen. “De Zuid-Afrikaanse regering heeft immers opnieuw tot zwaardere beperkingen beslist om een derde golf van infecties met het virus Covid-19 onder controle te proberen te houden”, merken de analisten op.
“Die maatregelen belemmeren de inspanningen om de Zuid-Afrikaanse economie, die vorig jaar een inkrimping met 7 procent kende, nieuw leven in te blazen. De toenemende werkloosheid zou een grotere druk kunnen creëren om de hulpmaatregelen uit te breiden, maar dat zou ten koste kunnen gaan van de inspanningen om de overheidsfinanciën te stabiliseren.”
Daarnaast was er ook de uitbarsting van dodelijke rellen in de provincies Gauteng en KwaZulu-Natal, twee belangrijke economische centra. Bij die onlusten kwamen 354 mensen om het leven, maar daarnaast werden ook duizenden bedrijven geplunderd en gesloten.
De onrust kostte het land volgens de South African Property Owners Association ongeveer 50 miljard rand (2,85 miljard euro) aan verloren productie en bracht minstens 150.000 in het gedrang.
Townships
In Zuid-Afrika, de meest geïndustrialiseerde economie van Afrika, blijft het werkloosheidspercentage al minstens twee decennia boven de grens van 20 procent, hoewel de productie in het begin van deze eeuw jaarlijks met minstens 5 procent toenam.
“Het vermogen van Zuid-Afrikaanse bedrijven om mensen aan te nemen wordt ondermijnd door een onderwijssysteem dat onvoldoende vaardigheden aankweekt”, stipt Bloomberg nog aan. “Die situatie wordt nog erger door de strikte arbeidswetten, die het aannemen en ontslaan van werknemers bemoeilijken.”
Tenslotte is er ook nog de impact van het vroegere apartheidsregime, dat een groot deel van de zwarte burgers van het land naar de zogenaamde townships, in de periferie van de grote steden, te verbannen. Die situatie maakt het voor de bewoners moeilijker om toegang tot de formele arbeidsmarkt te krijgen.
Naast Zuid-Afrika kenden volgens de cijfers van Bloomberg ook Nigeria en Namibië tijdens het tweede kwartaal van dit jaar een werkloosheidsgraad van meer dan 30 procent. “Daarna volgen Jordanië, Costa Rica en Tunesië”, zeggen de analisten. “In de Europese Unie staan Spanje en Griekenland met een werkloosheid van ongeveer 15 procent bovenaan.”
(evb)