In het nieuws. In een opiniestuk op UnHerd wijst Richard Vinen, hoogleraar geschiedenis aan het King’s College in Londen, op de lange geschiedenis van Amerikaanse hegemonie in Europa.

• Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog is die bedoeld om de Sovjet-Unie tegen te gaan.
• Maar het moderne Rusland is kleiner, heeft minder bondgenoten dan de Sovjet-Unie en is weinig aantrekkelijk voor Europese elites.
• Verder bekritiseert Vinen het feit dat de VS een onevenredig groot deel van de militaire lasten van de NAVO draagt en dat Europa in staat zou moeten zijn om Rusland zelfstandig te beteugelen.

Op eigen benen staan

Zoom in. Trump’s ‘America First’-beleid benadrukt de noodzaak voor Europa om minder op de VS te leunen en meer op eigen benen te staan.

• De kijk op de VS als een ‘baken van democratie’ moet heroverwogen worden, schrijft de academicus. Europa zou Amerika moeten behandelen zoals het China of Rusland behandelt, met het prioriteren van eigen belangen.
• Historische voorbeelden zoals Harold Macmillan tonen aan dat Europese leiders vroeger de waarde van de band met de VS erkenden, maar zonder emotionele gehechtheid. Dat in tegenstelling tot latere leiders zoals José-Maria Aznar, Tony Blair en David Cameron.
• De Duitse ex-bondskanselier Merkel liet geen gelegenheid voorbij gaan om te benadrukken dat Europa – met Trump in het Witte Huis – zijn toekomst in eigen handen moest nemen. Maar ze was niet bereid is fondsen vrij te maken voor de NAVO.
• Ook België investeert niet meer of sneller in defensie. 

Een erfenis van de Koude Oorlog

Zoom out. De afhankelijkheid van Europa van de VS is een erfenis van de Koude Oorlog en reflecteert niet de huidige geopolitieke realiteit.

• Vinen merkt op dat het naoorlogse Amerikaanse buitenlandse beleid voor een groot deel door Europeanen werd beïnvloed. Zbigniew Brzezinski (Nationaal Veiligheidsadviseur van 1977 tot 1981) en Madeleine Albright (Minister van Buitenlandse Zaken van 1997 tot 2001) werden geboren in respectievelijk Polen en Tsjecho-Slowakije. Henry Kissinger kwam pas als tiener naar de Verenigde Staten en is zijn dikke Duitse accent nooit kwijtgeraakt.
• Een zelfstandiger Europa zou een meer evenwichtig en veelzijdig internationaal beleid kunnen voeren, wat kan leiden tot nieuwe bondgenootschappen en strategieën, besluit Vinen.
• Zover zijn we nog niet. Poetin gokt erop dat de VS hun trans-Atlantische verplichtingen zullen opgeven na de presidentsverkiezingen van volgend jaar. Als dat gebeurt, moet je er niet aan denken wat er van Europa terecht zal komen, aldus voormalig Duits vicekanselier Joschka Fischer. De wereld zou nóg onzekerder en gevaarlijker zijn dan hij nu al is.