Nu motoren op fossiele brandstoffen tegen 2035 moeten verdwijnen, staat Europa’s vermogen om zijn wagenpark massaal te elektrificeren op losse schroeven. Als er fabrieken worden gebouwd en nieuwe auto’s op de markt komen, zijn er zeldzame metalen nodig om al deze elektrische batterijen te produceren. En de Europese Unie loopt het risico zich te vergalopperen.

Nu de Europese autofabrikanten in de race zitten om elektrische wagens te produceren en Amerikaanse bedrijven als Tesla zich op het oude continent vestigen, wordt de vraag hoe grondstoffen voor EV-accu’s moeten worden verkregen, steeds prangender. Een langverwacht rapport van Philippe Varin, de voormalige CEO van de groep PSA Peugeot Citroën, dat maandag aan de Franse regering is voorgelegd, is nogal pessimistisch: de Europese Unie loopt achter op haar grote internationale concurrenten.

Chinese afhankelijkheid

Volgens dit document zal Europa tegen 2030 niet meer dan 30 procent produceren van de strategische mineralen die nodig zijn voor de productie van batterijen voor de massale elektrificatie van het wegverkeer. Het gaat hier om zeldzame metalen zoals lithium, kobalt en nikkel, die op het politieke en economische wereldtoneel het zwarte goud aan het vervangen zijn.

En dit is volgens Varin een maximum: “De Europese Unie ligt duidelijk achter op China, dat 20 jaar lang een voorsprong heeft genomen in het beheersen van de volledige toeleveringsketen van strategische mineralen en metalen om af te stappen van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen”, vertelde hij aan Franse media. Andere landen, zoals Australië, proberen deze sector ook te ontwikkelen in de hoop met China te kunnen concurreren op de Europese markt. Maar voor de laatsten is het een kwestie van de ene afhankelijkheid inruilen voor de andere.

Een behoefte aan massale investeringen

Terwijl de EU de koolstofvoetafdruk van het wegverkeer, dat goed is voor 30 procent van haar emissies, tracht te verkleinen, dreigt er een tekort te ontstaan aan deze kostbare zeldzame metalen. Deze situatie van energie-afhankelijkheid van de rest van de wereld, met name China, moet volgens Philippe Varin worden gecompenseerd door investeringen in de sector.

Dat is bijvoorbeeld wat Frankrijk doet, dat in reactie op dit verslag onmiddellijk aankondigde “een miljard euro” – 500 miljoen aan staatssteun, subsidies en terug te betalen voorschotten, en 500 miljoen voor de oprichting van een investeringsfonds – beschikbaar te zullen stellen om “de veerkracht van het industriële weefsel in de toeleveringsketens van de metaalsector te versterken”.

Andere Europese landen beginnen hun lithiumvoorraden te exploiteren, zoals Spanje, dat aanzienlijke reserves heeft in de buurt van Cáceres. Het probleem is dat de stad op de monumentenlijst staat en dat monumentenzorg gekant is tegen het graven van deze nieuwe mijn, die een van de grootste ter wereld zou kunnen worden.

(lb/mah)