Een positieve impact van zelfrijdende wagens op de maatschappij is geen vanzelfsprekendheid. De baten die de technologie zal brengen, zal dan ook in grote mate afhankelijk zijn van het beleid dat de overheid rond autonome mobiliteit zal ontplooien. Dat is de conclusie van een rapport van wetenschappers aan het Andlinger Center for Energy and the Environment van de Princeton University.

“Het wijdverspreide gebruik van autonome voertuigen kan de uitstoot van broeikasgassen aanzienlijk vergroten of drastisch verminderen,” waarschuwt onderzoeksleider Judi Greenwald, energiespecialist aan de Princeton University. “Het uiteindelijke resultaat zal grotendeels afhangen van het overheidsbeleid.”

“Goed beheerde autonome voertuigen zijn in staat de mobiliteit te vergroten. Ze kunnen tevens de veiligheid verbeteren en de verkeerscongestie verminderen. Tegelijkertijd bieden ze de kans de emissies te verlagen en het energieverbruik te verminderen. Maar met een slecht management zouden al die vlakken ook een achteruitgang kunnen tonen.”

Geen privébezit

“Door passagiers onderweg te laten werken of te ontspannen, zouden geautomatiseerde voertuigen de ervaring van het reizen in een auto aanzienlijk kunnen verbeteren,” betoogt Greenwald. “Maar een goede planning en beheer en een zorgvuldig opgebouwde regelgeving zijn daarbij essentieel om te garanderen dat de sector lagere emissies en minder afgelegde kilometers zal laten optekenen. Onder meer moet men vermijden dat voertuigen met weinig of zonder passagiers aanzienlijke afstanden afleggen.”

“De transportsector staat voor twee grote evoluties,” benadrukt Greenwald. “Automatisering en mobiliteit-als-een-service zijn immers twee cruciale concepten voor de toekomst. “Afhankelijk van de aanpak kan die evolutie dan ook een positieve of desastreuze impact hebben op het leefmilieu.”

Volgens de onderzoekers lijkt het niet aangewezen om automatische voertuigen in privébezit te promoten. Eerder zou volgens hen gewerkt moeten worden met beheerders van wagenparken. “Deze beheerders hebben sterke prikkels om de meest efficiënte brandstoffen te gebruiken,” oppert Greenwald.

“Bovendien hebben zij er ook alle belang bij te vermijden dat hun wagens onderbezet of onbezet blijven rondtoeren. Vlootbeheerders zijn gemotiveerd om hun wagens op de meest efficiënte manier in te zetten. Een grotere bezettingsgraad zal het energieverbruik en de vervuiling – ongeacht de brandstof – sterk kunnen verminderen.”

Drempels

De onderzoekers verwijzen naar een eerdere studie, waaruit bleek dat in New Jersey de inzet van een goed beheerde vloot, gecombineerd met een efficiënt openbaar vervoer, de trafieken met 43 procent kan doen dalen. “Tegelijkertijd maakt ander onderzoek duidelijk dat automatische voertuigen het aantal verplaatsingen kunnen opdrijven, terwijl ook het aantal lege voertuigkilometers een toename zou kennen,” waarschuwt Greenwald. “Dat zou bij het brandstofverbruik tot een verdrievoudiging kunnen leiden.”

De overheid zal volgens Greenwald een belangrijke rol moeten invullen bij de organisatie van de autonome mobiliteit. “Onder meer zou men kunnen overwegen om hoge drempels te creëren voor een toetreding tot de markt,” aldus de wetenschapster. “Een mogelijkheid daartoe zijn dure licenties, zoals ook in het commerciële wegtransport het geval is.”

“Op die manier zouden particulieren kunnen worden ontmoedigd om persoonlijke autonome voertuigen te kopen. Een regelgeving zou ook kunnen verbieden dat de technologie wordt verkocht aan particulieren. Er is een uitgebalanceerd overheidsbeleid nodig om economische en maatschappelijke perspectieven met elkaar in overeenstemming te brengen.”