Volgens publicist Ben Sixsmith (The Spectator, Quillette) is het worstelen erop achteruitgegaan sinds Vince McMahon met zijn WWE bovenaan de ladder prijkt. Het semi-monopolie van WWE zou een mooi voorbeeld zijn van hoe concentratie van economische macht niet meteen kwaliteit garandeert.
‘Concurrentie had McMahon’s creativiteit en ambitie aangewakkerd’ schrijft Sixsmith in The American Conservative. ‘Maar naarmate de jaren verstreken, is door zijn dominantie de creativiteit afgezwakt.’
‘WWE heeft creatieve successen gekend: de streamingdienst was een vooruitziende zet toen de pay-per-view markt in de vergetelheid raakte. Fans waarderen de atletische ontwikkeling van de vrouwenploeg, die vroeger veredelde ‘beha en slipjes’ wedstrijden speelden’.
Toch merkten de meeste worstelfans volgens Sixsmith een creatieve achteruitgang op. ‘De kijkcijfers voor WWE’s keurprogramma’s bereikten vorig jaar een dieptepunt. ‘Monday Night Raw’ haalde de laagste kijkcijfers ooit. Bovendien is het WWE-publiek aan het vergrijzen: vooral onder jongeren is er een sterke daling’ aldus nog Sixsmith.
Brand zelf in plaats van sterren
Een klein deel hiervan is natuurlijk, betoogt Sixsmith. ‘De worstelrage van de jaren ‘90 moest een hoogtepunt bereiken – en dan weer een dieptepunt. Televisie verliest kijkers in het algemeen.’
Maar een groot deel is te wijten aan slechte beslissingen. Deze zouden vooral voortkomen uit McMahon’s wens om WWE te promoten op basis van brand bekendheid. En minder op basis van sterren en verhaallijnen. Zonder een grote concurrent heeft WWE de kans gehad om het professioneel worstelen zelf te definiëren.
‘Toen topsterren verdwenen naar Hollywood, zoals the Rock, of door blessures, zoals Steve Austin, was McMahon alleen maar meer vastbesloten om de naam WWE de echte aantrekkingskracht te laten zijn’.
Micro-management
Dit resulteerde in een verstikkende professionele en creatieve omgeving. De optredens van de worstelaars worden gemicromanaged (zoals de media-optredens van onze voetballers). ‘Hun promo-materiaal wordt van elke spontaniteit ontdaan en gereduceerd tot droge, vaak absurde scripts.’
‘We zitten allemaal in zelfbehoud-modus om niet op idioten te lijken’, zei John ‘Dean Ambrose’ Moxley na zijn vertrek bij het bedrijf. ‘We creëren geen goede dingen meer’.
Kleine baasjes
WWE, dat nu een waarde heeft van maar liefst 5 miljard dollar, was niet altijd alleenheerser. In de jaren 1980 nog hadden Amerikaanse worstelcompetities hun optrek in verschillende regio’s. Er waren onder meer het World Class Championship Wrestling in Dallas, de Jim Crockett Promotions in Charlotte, en de American Wrestling Association in Minneapolis. Vince McMahon’s World Wrestling Federation, die hij van zijn vader had overgenomen, was maar één van de velen.
McMahon dreef deze regionale concurrenten met veel enthousiasme uit de markt. ‘Vroeger waren er overal in het land worstelbendes, elk met zijn eigen kleine baasje aan het hoofd’, zei hij later, ‘Ik was natuurlijk niet loyaal aan die kleine baasjes’.
Hij stal hun beste talenten, waaronder zijn eerste megaster Hulk Hogan, en liet zijn programma’s in heel de Verenigde Staten uitzenden. Het rijk van de regionale ‘baasjes’ stortte sneller in dan videotheken in de jaren 2000.
Er was één man die hij niet kon overtreffen. Ted Turner, de zachtaardige tycoon die CNN had opgericht, had besloten World Championship Wrestling te steunen. Dat was herrezen uit de as van Jim Crockett Promotions. Met in de hoofdrollen McMahon’s voormalige golden boys Hogan, Scott Hall en Kevin Nash, wedijverde WCW met de WWF en overtrof deze in populariteit. De twee promoties streden gedurende wat bekend werd als de ‘Attitude Era’.
Tegenwoordige tijd
Van de gouden tijd van de ‘Attitude Era’ is nu dus geen sprake meer volgens Sixsmith. Maar toch gloort er hoop aan de horizon. ‘Met de ‘Being the Elite’ YouTube series, creëerden alternatieve worstelaars een belangrijke merkidentiteit zonder maar 1 procent van het marketingbudget van de WWE. Door dit te doen, hielden ze alternatieven in leven voordat er middelen voor concurrentie waren.’
Ook: ‘Om te slagen buiten de dominante instellingen zijn creativiteit en betrouwbaarheid van vitaal belang. Kleinere aanbiedingen zoals Ring of Honor en Chikara, en buitenlandse zoals New Japan Pro Wrestling en AAA, jong talent houden jong talent aan het werk buiten het WWE-systeem.’
Samengevat: overal waar creativiteit is, is een weg.
Lees ook:
