Dinsdag werden in de buurt van het Deense eiland Bornholm in de Oostzee drie lekken ontdekt in de gaspijplijnen Nord Stream 1 en 2, die – in normale omstandigheden – Russisch gas richting Duitsland zouden vervoeren. Eerst was er onduidelijk of het om een ongeluk, dan wel sabotage ging. Later op de avond werd de ware omvang duidelijk, en de ongeluk-piste werd verlaten. Maar wie saboteerde de pijplijnen?
Voorafgaand aan de lekkages, konden seismografen enkele explosies meten. Niet veel later werd een drukverlies waargenomen in beide pijpleidingen, die nog vol gas zitten. Scheepsverkeer werd omgeleid, de Deense luchtmacht stuurde een F-16 de lucht in om te kijken wat er gaande is. De piloot kon enkele beelden vastleggen van een grote vlek op het water, vermoedelijk net boven een van de lekken. De diameter van de vlek werd op één kilometer geschat.
Dankjewel VS
Maar wie zou de gasleidingen willen beschadigen? Het was alvast een daad die de onmiddellijke stijging van de gasprijs in Europa tot gevolg had.
Radek Sikorski, voormalig minister van Defensie van Polen en nu Europees Parlementslid, kijkt in de richting van de Verenigde Staten. Hij deelde via Twitter de foto van de vlek op het water, met als bijschrift “Dankjewel, VS”.
De tweet van Sikorski, nota bene voorzitter van Europese delegatie (een commissie) die de relaties tussen de EU en de VS onderhoudt, suggereert dus dat de VS achter de sabotage zitten. Het is geen geheim dat de VS zwaar gekant zijn tegen de pijpleidingen, die Russisch gas naar Europa brengen. Begin dit jaar zei de Amerikaanse president Joe Biden nog dat er “geen Nord Stream 2 meer zal zijn” als Rusland Oekraïne binnenvalt. “Daar zullen we dan een eind aan maken. Ik garandeer je dat we in staat zijn dat te doen”.
Biden kreeg gelijk
De president heeft dus gelijk gekregen: Nord Stream 2 werd dan wel gevuld met gas, maar de pijplijn werd nooit in dienst genomen. NS 1 werd overigens lang wél gebruikt, dik tegen de zin van de VS: die willen dat Europa minder energieafhankelijk wordt van Rusland. Intussen hebben de Russen echter ook daar de gasleveringen volledig stopgezet.
Wie ook de verantwoordelijke is, markant is ook dat de CIA, de Amerikaanse buitenlandse inlichtingendienst, Duitsland al enkele weken geleden heeft gewaarschuwd dat de NS-pijplijnen doelwit van een aanslag zouden kunnen zijn.
Russische propaganda
De tweet van Sikorski wordt in zijn eigen Polen op boegeroep onthaald. Onder meer Stanisław Żaryn, viceminister van Binnenlandse Zaken, bevoegd voor de coördinatie van de Speciale eenheden, geeft het Europees Parlementslid een stevige veeg uit de pan
“Dit is Russische propaganda, waarmee een lastercampagne tegen Polen, de VS en Oekraïne wordt gelanceerd, en waarbij het Westen de schuldig krijgt voor de sabotage van NS 1 en NS 2. Om nu de Russische leugens te bevestigen, dat brengt de veiligheid van Polen in gevaar. Wat een schaamteloze onverantwoordelijkheid!”
Stanisław Żaryn, viceminister van Binnenlandse Zaken van Polen
‘Baltic Pipe’
Opvallend is ook dat de gebeurtenissen plaatsgrepen net voor de nieuwe pijpleiding ‘Baltic Pipe’ werd ingehuldigd. Die pijplijn zal Noors aardgas vervoeren via Denemarken naar Polen. “Het tijdperk van het Russische gasmonopolie loopt op zijn eind, een tijdperk gekenmerkt door chantage, dreigementen en intimidatie”, zo liet de Poolse premier Mateusz Morawiecki optekenen bij de inhuldiging van het nieuwe compressiestation in Goleniów, nabij de Poolse havenstad Szczecin.
(lb)