De informatieopdracht van Joachim Coens (CD&V) en Georges-Louis Bouchez (MR) loopt verder, maar pas volgende week is het terug menens.

Wat gebeurt er precies? Het jaar loopt op z’n einde: tijd om nog één keer terug te blikken en een stand van zaken op te maken.

In het nieuws: Een paar zaken borrelden op in de schemerzone tussen kerst en Nieuwjaar, normaal gezien de absolute komkommertijd, ook in politiek nieuws:

• De Franstalige voorzitters kwamen samen voor Le Soir, en spraken hun gemeenschappelijk voornemen uit om ‘in 2024’ voor een staatshervorming te gaan, die ‘België moet versterken’.
• Jan Jambon (N-VA) bracht zichzelf danig in de knoei met uitspraken over kindergeld voor asielzoekers, die bij hun mogelijke erkenning als vluchteling plots een zodanige smak geld zouden kunnen krijgen dat ze zich een huis konden kopen. Die woorden werden later afgezwakt, maar het kwaad was geschied.

De details: Beide zaken zijn de moeite om even in detail te analyseren.

• De Franstalige voorzitters:
  • Nieuw is het standpunt niet ‘dat er gepraat kan worden’ over een staatshervorming.
  • Voor paars-geel verbetert dit op papier de kansen: de N-VA wil enkel in de regering als er een staatshervorming komt. Voor CD&V is dit wel goed nieuws: ook zij vragen een hervorming van de federale staat.
  • Alles zit hem in de details: ‘in 2024’ is niet bepaald van die aard om de N-VA nu gerust te stellen.
  • En ook de eis om zaken opnieuw naar het federale niveau te brengen, ligt complex. De MR ziet het als een kans om ‘België te versterken’. Veel geluk met de N-VA aan tafel, in zo’n scenario …
  • Zeker de MR was in de periode van preformateurs Geert Bourgeois (N-VA) en Rudy Demotte (PS) heel expliciet tegen een staatshervorming: nu staat de deur een klein beetje open.

• De Vlaamse regering:
  • De uitspraken van Jambon oogsten een storm van kritiek: z’n slordige omgang met de waarheid maakt hem kwetsbaar.
  • Het maakt deel uit van een breder geheel: een rommelige start, een hard besparingsverhaal. En dat terwijl de N-VA gehoopt had op ‘sterke Jan’ en het idee dat de Vlaamse regering een baken van rust en goed bestuur zou worden.
  • De meeste expliciete uitval kwam van Gwendolyn Rutten (Open VLD). Niet toevallig: de kloof tussen N-VA en Rutten is zeer diep sinds een paar weken. Dat gaat er niet op verbeteren.
  • Ook CD&V-voorzitter Joachim Coens haalde afgelopen kerst in gesprek met Newsweek aan dat ‘de Vlaamse regering dringend meer empathie’ nodig heeft.
  • De Vlaamse regering gaat nu schrijven aan dat ‘betere’ verhaal: de woordvoerders gaan overleggen en de zaak stroomlijnen.

Tussen de regels: Is er nu veel veranderd de afgelopen week? Niet echt. De vakantie duurt nog een week, pas volgende week is iedereen op volle kracht weer terug. Wat wel opvalt: de informateurs oogsten niet alleen lof. Bij verschillende onderhandelaars was hier en daar wat irritatie merkbaar. Zeker de rol van de jonge MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez wordt her en der heftig becommentarieerd. Maar die strubbelingen zijn niet van die aard dat het de oefening in gevaar brengt: alleen, of er nu sprake is van ‘vertrouwen’ onder de partijvoorzitters? Allerminst. Kerst bracht niet bepaald een mildere houding, zo lijkt het.

De grote vraag? Wat gaat het nu worden: paars-geel of paar-groen/regenboog/Vivaldi ?

• Alweer schreef men het overlijdensbericht van paars-geel, na de felle uitval van Rutten aan het adres van Jambon.
  • Feit is dat deze piste nog steeds op tafel ligt, en het maar de vraag is of dat met Open VLD zal zijn. De PS heeft altijd gezegd dat het met CD&V moet: N-VA-PS-sp.a-MR-CD&V dus.
  • Vele spelers tellen af tot maart: dan is Rutten weg. Tenzij ze zelf nog eens kandidaat is, anders is ze vanaf januari echt een sitting duck, een voorzitter van wie iedereen weet dat ze verdwijnt.
  • De kans dat Egbert Lachaert zich alsnog lanceert, is groot. Dan krijgt de paars-gele flank bij Open VLD meteen een gezicht in de race.
  • PS en N-VA bewegen ondertussen nauwelijks: het is nog een week te vroeg. Paars-geel blijft voorlopig comateus.
• Zijn de kansen van een regenboogcoalitie dan toegenomen? Het is in elk geval een plan-B, als paars-geel mislukt.
  • Men werkt aan de marketing ervan: een product dat mislukte geef je best een nieuwe merknaam, als je het opnieuw op de markt wil brengen. Enter: de Vivaldi-coalitie, zoals de MR het geheel wil noemen.
  • Met PS-sp.a, Groen-Ecolo, MR en Open VLD, en CD&V met cdH zouden er vier families, en dus de vier seizoenen, in zitten. Een regenboogcoalitie dus, maar met andere merknaam.
  • Vraag is wie er dan in zit, en onder welke voorwaarden: zo ver is men nog lang niet.
  • Eerst wordt paars-geel verder onderzocht: zoveel is wel duidelijk na de contacten van de informateurs. Groen is daar bijvoorbeeld nauwelijks bij betrokken.

In de wandelgangen: Het pessimisme en de gelatenheid rond de blokkering viel op, de laatste weken van 2019. Scenario’s over het einde van het land komen daarbij dichter.

The big picture? 2020 zal een nieuwe lente, een nieuw geluid moeten brengen. Maar voorlopig zit het nog muurvast. Vraag is wie de impasse kan doorbreken.