Terwijl vele westerlingen de islam als een bedreigende en vijandige religie bestempelen, kan men tegelijkertijd een duidelijke transformatie van de westerse moslims opmerken. Dat zegt het magazine The Economist.

Dat natuurlijk proces van aanpassing en assimilatie kan volgens het tijdschrift voor de bescherming tegen het islamitische extremisme oneindig veel meer verwezenlijken dan de speciale beleidsprogramma’s die de verschillende regeringen proberen te ontwikkelen.

De westerse overheden moeten volgens het magazine de kansen grijpen die door deze nieuwe evoluties worden geboden.

Zelfverzekerd

“In de jaren vijftig van de voorbije eeuw kwam de eerste generatie moslim-arbeiders naar het westen,” aldus The Economist. “Hun religieuze praktijk werd gestuurd door imams die in het buitenland waren opgeleid. Daardoor bleef een sterke band met het land van herkomst.”

“De tweede generatie voelde zich echter vervreemd. Deze groep zat gevangen tussen de buitenlandse cultuur van hun ouders en een maatschappij waarvan ze de instellingen moeilijk konden doorgronden. Sommigen voelden zich nergens meer thuis. Enkele radicalen wendde zich daardoor tot de gewelddadig jihad. Vandaag is echter de derde generatie volwassen geworden. Deze groep is heel verschillend van zijn voorgangers.”

“Deze nieuwe demografie moslims toont zich zelfstandiger en zelfverzekerder dan de oudere generaties,” verduidelijkt het magazine. “De meesten willen ook liever geen contact met buitenlandse imams of de gewelddadige jihadistische propaganda.”

“In plaats daarvan beschouwen jonge moslims in het westen het geloof steeds meer als een kwestie van persoonlijke keuze. Hun overtuigingen variëren van ultraconservatief tot vooruitstrevend liberaal. Tegelijkertijd openen ook de westerse instellingen zich geleidelijk aan voor moslims. Londen en Rotterdam hebben islamitische burgemeesters. In de Verenigde Staten zijn twee moslima’s inmiddels congreslid geworden.”

Terreur

“Westerse regeringen moeten bekijken op welke manier ze deze transformatie kunnen stimuleren,” oppert The Economist. “Cruciaal is dat men zich concentreert op de handhaving van de wet. Men moet niet proberen om de moslims te dwingen van geloof te veranderen.”

“De aanvallen van jihadisten op westerse doelwitten nemen duidelijk af. Vier jaar geleden vielen bij aanslagen door islamterroristen in Europa honderdvijftig doden. Vorig jaar maakten deze aanvallen nog vier slachtoffers.

“Deze aanvallen bedreigen niet alleen levens en bezittingen, maar ook de relaties tussen de moslims en de andere mensen in hun omgeving. Dat is een reden waarom criminaliteit door de wet en de inlichtingendiensten hard moet worden aangepakt.”

“Het probleem is echter dat vele regeringen structuren voor de omgang met de islam willen uitzetten,” zegt het magazine nog. “Duitsland wil initiatieven om de buitenlandse invloed van de moskeeën te beteugelen, imams op te leiden en de financiering van de religie te controleren. Frankrijk wil de interactie met de moslims langs een representatief orgaan organiseren.”

“Die maatregelen zijn echter een afspiegeling van de traditionele moslimwereld. Daar is de islam vaak een staatsgodsdienst die door regeringen wordt bestuurd en verstikt. De benadering dreigt echter tot een belangrijke terugslag te kunnen leiden. Een intensieve bemoeienis zal dreigt in een vervreemding uit te monden.”

Voorbeeld

“Nochtans is een samenwerking met de moslim-gemeenschappen nodig om potentiële terroristen en andere criminelen te identificeren. Dat zal niet lukken wanneer de moslims zich in een eigen wereld terugtrekken en een grote segregatie realiteit zou worden.”

“Het is beter om het sociaal conservatisme met argumenten en overtuigingskracht te benaderen. Dat kan tot scherpe debatten leiden, maar het grote probleem is de aanpak van de radicalisering. Vaak gaat het om kwetsbare jongeren die vromer worden voordat ze zich tot geweld keren. Maar er zijn tekenen van vooruitgang. Hoewel jonge moslims volgens westerse normen vaak conservatief lijken, zijn ze toch vooruitstrevender dan hun ouders.”

“De islam behoort tot de westerse geschiedenis en cultuur,” zegt The Economist. “Moslims hebben dertien eeuwen lang delen van Europa bestuurd. Ze hielpen mee aan de Renaissance. Als de gevarieerde en liberale vorm van de islam van vandaag blijft floreren, mag men zelfs gewag maken van een voorbeeld van tolerantie voor de rest van de moslimwereld.”