Het voorbije jaar zijn wereldwijd 195 schepen door piraten aangevallen. Daarmee is de activiteit van de zeerovers tegenover het jaar voordien met 20 procent gestegen. Dat zegt een rapport door het Piracy Reporting Centre van het International Maritime Bureau (IMB). Bij de aanvallen werden 131 bemanningsleden van de schepen door de piraten gevangen genomen.

De Golf van Guinee was het voorbije jaar het centrum van de piraterij. Deze regio vertegenwoordigde 95 procent van de wereldwijde kidnappings.

West-Afrika

‘De aanslagen hebben de verzekeringskosten voor het maritiem vervoer voor de kust van West-Afrika gevoelig opgedreven,’ weet het persbureau Bloomberg. ‘Sommige rederijen huren bewapende escorteschepen in.’

De piraten eisen geld in ruil voor het vrijgeven van de buitgemaakte schepen. Oorspronkelijk keken ze daarbij vooral naar de schepen en de lading, maar steeds meer zijn er ervan overtuigd dat ze met gijzelaars meer kans op losgeld 

De Deense reder AP Moller-Maersk, die ongeveer 15 procent van de wereldwijde zeevracht vervoert, betoogt dat er doorslaggevende maatregelen moeten worden genomen. Daarbij merkt de Deense groep op dat het risico inmiddels een niveau heeft bereikt waarop een efficiëntie militaire capaciteit moet worden ingezet.

De Golf van Guinee, voor de kust van West-Afrika, omvat scheepsroutes die jaarlijks door meer dan 20.000 schepen worden gebruikt. Het gebied, uitgestrekt over een lengte van bijna 4.000 mijl langs de kusten van Senegal tot Angola, vormt een cruciale route voor de export van ruwe olie en de invoer van geraffineerde brandstoffen en andere goederen.

Acht jaar geleden ondertekenden tweeëntwintig Afrikaanse regeringen de Yaoundé Code of Conduct, die de strijd tegen de piraterij diende te organiseren, ondertekend. ‘Het verdrag is echter slechts gedeeltelijk geïmplementeerd en de meeste landen patrouilleren alleen in de eigen territoriale wateren,’ aldus Bloomberg. ‘Gemeenschappelijke acties, zoals het verdrag vooropstelde, blijven zeldzaam.’

Nigeria

Volgens Bertrand Monnet, professor risicomanagement aan de Franse École des Hautes Études Commerciales (Edhec), zijn er voor de West-Afrikaanse kusten een vijftiental bendes actief. Elke groep zou twintig tot vijftig piraten omvatten. Het gebied is volgens experts niet alleen een ideale uitvalsbasis om aanvallen te lanceren, maar biedt ook voldoende schuilplaatsen om gijzelaars vast te houden.

Nigeria, de grootste economische macht in de regio, zegt de strijd tegen de piraterij als een belangrijke prioriteit te bestempelen. De Nigeriaanse zeemacht zou inmiddels al meer dan honderd piraten hebben gevat. Zij wachten in voorarrest op hun proces.

Het merendeel van de rederijen is echter voorstander van georganiseerde internationale inspanningen. Daarbij verwijzen ze naar de militaire reacties op de kapingen voor de kust van Somalië, het wereldwijde epicentrum van piraterij tijdens het eerste decennium van deze eeuw.

Een bewapende vloot – uitgezonden door de Europese Unie, de Navo en een internationale taskforce – zorgde destijds voor de bescherming van de schepen die de route door het Suezkanaal moesten nemen. ‘Die bescherming heeft geholpen om het probleem van de Somalische piraten onder controle te krijgen,’ merkt Bloomberg op.

‘Indien de nationale regeringen zich op hun territoriale wateren focussen, zouden de grote maritieme machten de piraterij verder op open zee kunnen aanpakken,’ suggereert Jakob Larsen, hoofd maritieme beveiliging bij de Baltic and International Maritime Council. ‘Helaas is er voor een dergelijke aanpak wellicht weinig interesse.’

‘De Golf van Guinee is voor de scheepvaart strategisch minder interessant dan de routes langs de Afrikaanse oostkust. Er is ook weinig internationale appetijt om in de Nigeriaanse veiligheidsproblemen betrokken te raken.’