Key takeaways

• AI baart werknemers in het Verenigd Koninkrijk zorgen.
• De vakbond TUC pleit voor betrokkenheid van werknemers bij de implementatie van AI en stelt voor om voorwaarden te koppelen aan overheidsfinanciering.
• Zonder de juiste voorzorgsmaatregelen waarschuwt de TUC voor mogelijke gevolgen, waaronder toenemende ongelijkheid en sociale onrust.

Uit een recente enquête van het Trades Union Congress (TUC) blijkt dat de helft van de volwassenen in het Verenigd Koninkrijk zich zorgen maakt over de mogelijke gevolgen van artificiële intelligentie (AI) voor hun baan. De grootste zorgen hebben betrekking op banenverlies en veranderingen in arbeidsomstandigheden. De zorgen zijn vooral uitgesproken bij mensen tussen de 25 en 34 jaar.

De resultaten van de enquête sluiten aan bij verklaringen van grote werkgevers zoals BT, Amazon en Microsoft. Zij waarschuwen dat de vooruitgang in AI banen kan doen verdwijnen. De banenmarkt in het VK vertraagt momenteel. Economen schrijven deze trend echter eerder toe aan een afkoelende economie dan aan toenemende investeringen in AI.

Werknemersbetrokkenheid 

De TUC erkent de potentiële voordelen van AI voor werknemers en overheidsdiensten. Tegelijk dringt zij er bij de regering op aan om bij de implementatie van AI-technologieën prioriteit te geven aan de betrokkenheid van werknemers en samenwerking met vakbonden. Zo wil de TUC banen behouden en scholing vergemakkelijken voor mensen wiens functie mogelijk door AI wordt verdrongen.

Uit de enquête bleek dat 50 procent van de respondenten een sterke wens heeft om inspraak te hebben in de manier waarop AI wordt ingezet op de werkplek.

De TUC stelt voor om voorwaarden te koppelen aan overheidsfinanciering voor AI-onderzoek en -ontwikkeling. Zo kan de verdringing van werknemers tot een minimum worden beperkt. Daarnaast pleit de TUC voor een ‘digitaal dividend’-mechanisme. Productiviteitswinsten uit AI zouden hiermee worden vertaald in hogere lonen, betere arbeidsomstandigheden en een grotere betrokkenheid van werknemers bij besluitvormingsprocessen.

Consequenties van verwaarlozing

Als dergelijke garanties uitblijven, waarschuwt de TUC voor mogelijke gevolgen. Deze omvatten toenemende ongelijkheid, verslechterende arbeidsomstandigheden en meer sociale onrust. De TUC benadrukt bovendien de noodzaak om de sociale zekerheids- en vaardigheidssystemen in het VK te versterken. Zo worden werknemers ondersteund wanneer zij hun baan verliezen door AI.

Kate Bell, plaatsvervangend algemeen secretaris van de TUC, benadrukt het potentieel van AI en het belang van verantwoorde ontwikkeling. Ze waarschuwt dat het negeren van de betrokkenheid van werknemers kan leiden tot een scenario waarin aandeelhouders profiteren, terwijl werknemers de negatieve gevolgen dragen. (fc)