Wat je als wijnliefhebber moet weten over … Utiel-Requena (Spanje)

Wat weet je over de regio Utiel-Requena? Niet al te veel? Geen nood, want wijnexpert Frank Van der Auwera vertelt je alles dat je moet weten over de wijnregio die teruggaat tot de 5de eeuw voor Christus!

Wat?

Deze Spaanse regio kent een wijnhistoriek die ruim 2.500 jaar overspant, want archeologische opgravingen legden amfora bloot, druivenzaadjes, antieke wijnpersen en zelfs ondergrondse wijnkelders die dateren uit de 5de tot 7de eeuw voor Christus.
De streek sluimerde echter commercieel, net zoals de meeste wijngebieden rond Valencia, tot pakweg een tiental jaar geleden.
De huidige aanplant wijngaarden bedraagt 34.000 hectare.
Ruim 5.000 families zijn actief in de lokale wijnbouw, verdeeld over een honderdtal domeinen.
Typisch voor de streek is het rode, terracottakleurige landschap.

BVC Bodegas

Waar?

Circa 80 kilometer gelegen in het hinterland van Valencia, het meest westelijke punt van de provincie.
In Utiel-Requena heerst een continentaal klimaat met relatief weinig neerslag (450 mm/jaar) en toch behoorlijk veel zon (2.800 uren/jaar).
De temperatuurschommelingen kunnen enorm zijn in Utiel-Requena: van -10°C (winter) tot +40°C (zomer).

Omschrijving?

Utiel-Requena kreeg zijn DO-status (Vinos de Denominacion de Origin) reeds in 1957.
Tot diep in de jaren 80 domineerde echter de bulkproductie in de regio.
De blauwe Bobal, decennia vooral ingeschakeld voor rosé, is actueel de onbetwiste koning van het druivenareaal, want goed voor bijna 70% van de lokale aanplant.
De naam van deze variëteit werd afgeleid van het Latijnse ‘bovale’, omdat de druiventros (mits enige verbeelding) gelijkenissen vertoont met een stierenkop.
Utiel-Requena bevat een aanzienlijk deel ‘old vines’: ongeveer de helft van de Bobal-aanplant is 40 jaar of ouder.
Naast Bobal zijn ook de volgende rode variëteiten in de DO toegelaten: Tempranillo, Garnacha, Cabernet Sauvignon, Merlot, Syrah, Pinot Noir, Garnacha Tintorera, Petit Verdot, Cabernet Franc.
In wit zijn vooral de Tardana en Merseguera boeiende kwaliteitsdruiven in opmars, maar eveneens aangeplant zijn de (dominante) Macabeo, naast Chardonnay, Sauvignon Blanc, Parellada, Verdejo en Moscatel de grano menudo.

BVC Bodegas

Troeven?

De renaissance en appreciatie van de Bobal-druif werkt als een commerciële katalysator op de afzetmarkten waar consumenten voortdurend op zoek zijn naar een ‘andere’ blauwe druif dan de klassieke Cabernet Sauvignon, Tempranillo of Merlot.
Vaak gebruikt in een mix met Tempranillo en/of Merlot, zien we de laatste jaren meer mono-Bobal cuvées verschijnen.
Ook het aantal Vinos de Pago (single estate-wijnen) neemt toe in deze DO, wat eveneens een teken van toenemende kwaliteit vormt.
Bobal blijkt bovendien goed bestand tegen zowel de hete, droge zomers, als de soms koude winters (waarbij zelfs vorst optreedt).
De dikke schil vormt, in samenspel met de koele, droge ligging van de wijngaarden en de goed gedraineerde bodems, zo ook een natuurlijk dam tegen veel schimmelziektes, waardoor de druiven hier makkelijk organisch kunnen geteeld worden.
Bobal levert doorgaans wijnen op met veel (indigoblauwe) kleur, body en fruitspierkracht, die bovendien over een vrij hoge aciditeit beschikken en over een goed bewaarpotentieel.
Technisch heeft de streek, zeker de voorbije 10 jaar, bovendien ook veel vooruitgang geboekt, zoals via de introductie van koude fermentatie.
Tegelijk is er ook een trend richting traditie via experimenten met de tinajas, de klassieke kleivaten, vergelijkbaar met de amfora.

Uitdagingen?

Utiel-Requena Toro Loco Wine — Toro Loco Wine

De meeste consumenten hebben nog weinig zicht of greep op het potentieel van deze appellatie, ook al omdat pas 3 à 5 jaar geleden de eerste cuvées op onze Belgische markt verschenen.
Utiel-Requena is bovendien decennialang een regio geweest waar bulk de norm was en slechts weinig kwaliteitswijnen werden gebotteld. Dit ‘goedkope’ imago straalt nog steeds af op de internationale markt.
Het ontbreekt de appellatie met andere woorden voorlopig aan trendsetters en locomotiefdomeinen die de recente kwaliteitssprong van Utiel-Requena belichamen.
Ook in onze grootdistributie zijn Bobal en Utiel-Requena nog eerder uitzondering dan regel.
De meeste Bobal-cuvées zijn maaltijdwijnen, dus geen wijnen om solo te genieten. Hun hoge aciditeit maakt dat ze pas hun merites tonen als begeleider van vooral stevige vleesbereidingen.

Waar op letten?

Interessante domeinen om te volgen die cuvées onder Utiel-Requena-label bottelen: Vinícola Requenense, Bodegas Utelianas, BVC Bodegas, Chozas Carrascal, Dominio de la Vega, Faustino Rivero Ulecia, Pago de Tharsys, Valsangiacomo, Bodegas Coviñas, Bodegas Jiménez-Vila, Bodegas Vibe, Bodegas Murviedro, Casagrande, Nodus, Sierra Norte, Vera de Estenas, Bodega De Moya, Bodegas Arráez, Bodegas Carres.

Bekijk ook zeker onze andere regiobesprekingen: