Volgens drie onderzoekers van de UGent zijn de lonen sinds vorig jaar forser dan noodzakelijk gestegen door de automatische loonindexering. Daardoor zijn de loonkosten voor ondernemingen en overheden fiks opgelopen.
Wil je op de hoogte blijven van alles wat er zich afspeelt in de financiële wereld? Niels Saelens, een journalist met een passie voor financiën, volgt alles op de voet op. Via deze link kan je je inschrijven op zijn wekelijkse nieuwsbrief.
In het nieuws: De drie onderzoekers namen maar liefst 930.000 energiefacturen onder de loep.
- Uit die analyse, waarover Le Soir bericht, blijkt dat de energiefacturen tussen 2018 en 2022 niet met 81 procent zijn gestegen, zoals de staat dacht, maar slechts met 17 procent.
- Bijna de helft van de gezinnen moest in 2022 zelfs minder betalen voor zijn energieverbruik dan in 2021.
Zoom in: wat is de automatische indexering?
- De automatische indexering van de lonen en uitkeringen in België is vrijwel uniek in de wereld (met uitzondering van Luxemburg en Malta).
- Dat mechanisme is gebaseerd op de inflatie en meer bepaald op de gezondheidsindex (inflatie zonder de prijs van onder meer alcoholische dranken en tabak).
- Wanneer de zogenaamde spilindex wordt overschreden, treedt de automatische loonindexering in werking.
- In 2022 werd die spilindex 5 keer overschreden, waardoor de lonen en uitkeringen in totaal met zo’n 10 procent stegen.
- Volgens de prognoses van het Federaal Planbureau zal de spilindex in 2023 en 2024 opnieuw worden overschreden.
De kwestie: worden bedrijven in de maling genomen?
- Volgens de onderzoekers heeft de federale overheid een rekenfout gemaakt die negatieve gevolgen heeft voor de staats- en bedrijfsfinanciën. Zij schatten dat de gezondheidsindex 3,5 procent te veel is gestegen.
- De Belgische bedrijven zien daardoor hun concurrentiepositie verslechteren ten opzichte van bedrijven in de buurlanden, zoals de werkgeversorganisaties al maanden aankaarten.
- Premier Alexander De Croo plaatste in een gesprek met La Première enkele nuances bij dat onderzoek. “We hebben de mensen goed beschermd. Als je naar de studies kijkt, staan we in de top drie van Europa wat koopkrachtbescherming betreft […]. Maar als de crisis voorbij is, is het inderdaad de moeite waard om te bestuderen hoe de automatische indexering heeft gewerkt. Er is geen werkloosheid geweest, onze bedrijven hebben deze crisis goed doorstaan, maar het moet bestudeerd worden.”
- De drie onderzoekers vinden dat de regering dringend haar berekeningsmethode moet herzien en rekening moet houden met de werkelijk betaalde facturen en niet met schattingen op basis van de prijs van nieuwe contracten.
(ns/nd)