De werkzaamheidsgraad moet omhoog naar 80% Dat is absoluut nodig, maar het activeringsbeleid moet dan wel uit andere vaatjes tappen. 

Met de start van het politieke jaar komen er nieuwe beloftes en initiatieven. Op het vlak van arbeidsmarktbeleid is het belangrijkste wapenfeit ongetwijfeld de werkgelegenheidsconferentie die zich dit jaar richt op eindeloopbanen. Dat thema is verrassend in het licht van een Vlaamse arbeidsmarkt, die als nooit tevoren terug gebukt gaat onder nijpende krapte. 

Bovendien hebben zowel de Vlaamse als de federale regering de ambitie uitgesproken te evolueren naar een 80% werkzaamheidsgraad wat bijzonder ambitieus is. We moeten dus niet nadenken over minder, wel over meer en langer werken. 

De werkzaamheidsgraad ligt vandaag op 70% en is sterk verschillend per gewest: Vlaanderen 74,7%, Brussel 60,9% en Wallonië 63,6%. De percentages lijken abstract maar vertaald in termen van hoeveel mensen meer aan het werk moeten dan vandaag gaat het 640.000 mensen. 

Die 80% is noodzakelijk. De keerzijde van te weinig mensen aan het werk betekent dat veel geld vloeit naar uitkeringen en bijstand via onze sociale bescherming. De aanzienlijke omvang ervan gaat gepaard met een hoge belastingdruk op arbeid. Die ontmoedigt werken terwijl er net meer werkenden nodig zijn. Bovendien staat ons allen een behoorlijk grote vergrijzingsfactuur te wachten.

Niet enkel de sociale zekerheid en de toekomstige vergrijzing vragen meer mensen aan het werk. Ook de ondernemingen ondervinden dagdagelijks de nood aan goed geschoolde en gemotiveerde medewerkers. De tewerkstelling haalt in Vlaanderen opnieuw het niveau van voor de coronapandemie. Ook de openstaande en gemelde vacatures scheren weer hoge toppen maar geraken hoe langer moeilijk tot zeer moeilijk ingevuld. Om te vermijden dat de relance van de economische groei en het aanwervingsenthousiasme in de kiem gesmoord wordt, zal het nodig zijn te activeren.

De 80% is haalbaar maar bijzonder ambitieus. Het vraagt doortastende en structurele activeringsmaatregelen. 

De auteur Sonja Teughels is Senior Adviseur Arbeidsmarkt bij Voka