Ondernemers zijn de drijvende kracht achter onze welvaart. Zij nemen risico’s om de economie heruit te vinden en jobs te creëren. Alleen bestaat er vandaag een brigade van PR-consultants die er alles aan doet om de harde kanten van elk communiqué af te vijlen. Het is verfrissend dat er nog ondernemers zijn die daar lak aan hebben. Ondernemers hebben een unieke kijk op het reilen en zeilen van onze maatschappij. Hun stem is noodzakelijk.

Vic Swerts met zijn hart op de tong

Soms is er een interview dat je doet glimlachen, een zeldzaamheid in de serieuze wereld van geld en macht. Vic Swerts legde aan een journalist van Het Laatste Nieuws uit waarom hij hoofdsponsor is geworden van het team van wielerbaas Patrick Lefevere.

Hij legt uit waarom Deceuninck zijn sponsoring stopzette bij de ploeg van de succescoach. Lefevere wilde meer geld van zijn hoofdsponsor om een team rond Remco Evenepoel te bouwen. Francis Van Eeckhout, de grote baas van Deceuninck, twijfelde en zei aan Lefevere: ”Laat me even met rust en kom nu niet zeuren.“

Hij had immers kopzorgen met zijn bedrijf. Prompt stapte die dan maar naar de baas van Soudal en de rest is geschiedenis. Van Eeckhout kreeg spijt maar het was te laat. Uit miserie trok hij dan maar naar Alpecin en werd daar medesponsor.

Over Lefevere zegt hij: “Ik denk dat hij betrouwbaar is maar mijn CEO Dirk Coorevits is betrouwbaarder, snap je?” Het gaat hier over een bijzaak, sponsoring in het wielrennen, maar het is tenminste authentiek.

Veel lawaai, weinig relevantie

Vic Swerts is nog een pure ondernemer die zijn hart op zijn tong draagt en dat is toch verfrissend in een wereld geleid door spindokters. Het is een wereld waar mindere goden permanent een mening kwijt kunnen via sociale media, maar waar de stemmen die ertoe doen, eigenlijk meer dan ooit worden begeleid in hun uitspraken. Het is dikwijls nagemaakte authenticiteit. Deels ingegeven door de giftige reacties die er vaak op volgen.

Musk is natuurlijk de keizer

Elon Musk is natuurlijk het allerbeste voorbeeld dat tegen die trend ingaat. Zijn Twitter-account staat vol met meningen, de éne wat intelligenter dan de andere en af en toe één volledig van de pot gerukt. Zijn cannabisgebruik komt regelmatig naar voren, maar soms voert hij ook via Twitter onderhandelingen.

Opvallend: als je Musk hoort presenteren voor financiers is hij wel een heel bedeesde, zeer overwogen spreker. Het is duidelijk dat hij twee persoonlijkheden heeft, yin en yang: een rationele geniale denker én tegelijkertijd een emotioneel vat dat regelmatig ontploft – niet onlogisch als je tegelijkertijd honderd ballen in de lucht houdt.

CEO’s mogen geen stem hebben

CEO’s kunnen dit niet doen, zeker als hun bedrijven beursgenoteerd zijn. Ten eerste hebben zij aandeelhouders die op hun vingers kijken. En als zij hen niet terechtwijzen, zijn er vandaag heel veel stakeholders die elke communicatieve misstap afstraffen. Dat maakt dat bijna alle persconferenties van CEO’S een saaie affaire zijn, want er is niemand die nog van het script durft af te wijken. In deze woke-tijden al helemaal niet meer.

Ondernemers hebben een relevante mening 

Ondernemers die zelf nog eigenaar zijn van hun bedrijf hebben een speciale status. Zij hebben zelf risico genomen, hebben geen gouden paraplu zoals CEO’s, doen de economie draaien, geven werk en staan met hun twee voeten in de maatschappij. Ze zijn een nuttige stem in het debat. Dat kan zeker gaan over economische thema’s die dichter bij hun business zitten zoals Luc van Mol over de zin en vooral onzin van solden in de retail waartegen zijn bedrijf, de retailketen ZEB, jaren heeft gevochten.

Maar dat kan ook gaan over maatschappelijke thema’s zoals de herverdeling gaan en de manier waarop we belasten. Wouter Torfs over de sociale rol van bedrijven of Bob Verbeeck over het belasten van dividenden en meerwaarden op aandelen. 

Er moet bovendien ruimte worden geschapen voor deze stemmen. Fernand Huts bijvoorbeeld, de grote man achter Katoennatie , die vroeger dikwijls het hoge woord voerde, spreekt zich de laatste jaren veel minder uit, wat spijtig is, want de man heeft een enorme achtergrond en bagage. 

Meer authenticiteit aub

Als je zakenkranten leest of persberichten van bedrijven scant, dan zal je in 95 procent van de gevallen een voorgekauwd of een afgerond verhaal vinden. Soms wordt er wel iets persoonlijks meegegeven maar ook dat is dikwijls ingestudeerd.

Love him or hate him, maar ook daar heeft Elon Musk weer een nieuwe standaard gezet. Het moet niet altijd zo impulsief zijn als bij hem, maar doordachte meningen van onze bedrijfsleiders zijn meer dan welkom.

Dat vermijdt dat social media- influencers, die nog nooit iets bewezen hebben in hun leven, politiekers die elke dag iets roepen en vakbondsafgevaardigden die zelden iets constructiefs brengen, het podium voor zich alleen hebben.  

Xavier Verellen is auteur en ondernemer.  Hij is eigenaar van het consultancybureau PaloAlto33 (www.paloalto33.be) en de scale up QelviQ (www.qelviq.com)